Μια συστημική πρόταση για την θεραπευτική συνεργασία με ομόφυλους γονείς

Μια συστημική πρόταση για την θεραπευτική συνεργασία με ομόφυλους γονείς

Εισαγωγή: Γκότσης Ηλίας Κοινωνιολόγος-Συστημικός Ψυχοθεραπευτής-Συγγραφέας Αυτό το άρθρο έχει ανακτηθεί από το https://ct.counseling.org/2016/09/systemic-perspective-working-sex-parents/ και αυτό που βρήκαμε ενδιαφέρον είναι πως αποτυπώνει με σαφήνεια τις προκλήσεις για τις μεταβάσεις και τις αλλαγές που μας προσκαλούν να κάνουμε, όσον αφορά τόσο τις πρακτικές μας όσο και τις αντιλήψεις μας, όσοι, όσες και όσα εργαζόμαστε στο πεδίο της οικογενειακής θεραπείας ,  οι μεταβάσεις από την αορατότητα στην ορατότητα, διαφόρων ατόμων και ομάδων. Σύμφωνα με την συντάκτρια του άρθρου το 2010 στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν επίσημα καταγεγραμμένα 125.000 ομόφυλα ζευγάρια, που έχουν συνάψει κάποιας μορφής νόμιμη σχέση και 220.000 που μεγαλώνουν μέσα σε αυτές τις μορφές οικογενειακής οργάνωσης. Δυστυχώς στην Ελλάδα αυτές οι οικογένειες συγκροτούνται μέχρι σήμερα “παράνομα’, από τη στιγμή που δεν υπάρχει ένα συμπεριληπτικό νομικό πλαίσιο που να αναγνωρίζει τη δυνατότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων να αποκτήσουν οικογένεια. Αυτό το στοιχείο δεν μας επιτρέπει να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για τον αριθμό των ομόφυλων οικογενειών ωστόσο είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο ότι πλέον συλλογικότητες όπως οι ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ, (http://www.rainbowfamiliesgreece.com/ ) διεκδικούν την αναγνωρισιμότητά και την ορατότητα τους. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σύμφωνα  με έγκυρες έρευνες,(δες σχετικά ,https://www.apa.org/about/offices/ogc/amicus/gill.pdf ),που έχουν υποστηριχτεί από την Αμερικάνικη ένωση Ψυχολόγων, (APA), τονίζεται ότι δεν διαπιστώνεται να υπάρχει επίδραση του σεξουαλικού προσανατολισμού ή του φύλλου του γονέα, που να επηρεάζει καθοριστικά  την ψυχική υγεία των παιδιών. Το σχετικό απόσπασμα είναι ενδεικτικό : «Εκατοντάδες μελέτες που διεξήχθησαν τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν οδηγήσει σε συμφωνία σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που σχετίζονται με την υγιή προσαρμογή των παιδιών και των εφήβων. Οι τρεις πιο σημαντικοί είναι: (1) η ποιότητα των σχέσεων γονέα-παιδιού, (2) η ποιότητα των σχέσεων των σημαντικών ενηλίκων στη ζωή του παιδιού ή του εφήβου (για παράδειγμα οι σχέσεις ανάμεσα στους γονείς) και (3) οι οικονομικοί και άλλοι πόροι που είναι στη διάθεση του παιδιού ή του εφήβου. Οι παράγοντες αυτοί φαίνεται να είναι οι ίδιοι ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των γονέων.» Όπως λοιπόν προκύπτει  από ερευνητικά δεδομένα αλλά και από την εμπειρία στο κλινικό πεδίο, οι ομόφυλες  οικογένειες αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα με τις οικογένειες που μέσω μιας ετεροκανονικής οπτικής θεωρούνται ως η “φυσικές μορφές οικογενειακής οργάνωσης”. (δες σχετικά https://synixiseis.gr/2023/11/06/pyrhnikh-oikogeneia/ ). Τα προβλήματα, εντείνονται από τις επιδράσεις ενός κοινωνικού και πολιτιστικού πλαισίου που ενισχύει που ενισχύει τον αποκλεισμό και τις δικαρίσεις ή την δυνατότητα των ανθρώπων να ζητήσουν υποστήριξη. Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις που αναπαράγονται ακόμα και στο χώρο της ψυχικής υγείας επιτείνουν την δυσκολία οι ομόφυλοι γονείς να λάβουν την υποστήριξη που χρειάζονται όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα παιδιά τους. Διαβάζοντας το άρθρο παρατηρούμε ωστόσο ότι τα προβλήματα που ανακύπτουν  αφορούν, όπως και σε κάθε άλλη μορφή οικογένειας στις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη, τη έλλειψη λειτουργικής επικοινωνίας, την ρευστότητα και τη διαμάχη για τους οικογενειακούς ρόλους, την οριοθέτηση των παιδιών και του οικογενειακού συστήματος σχετικά με τις αυξανόμενες επιδράσεις των εξωτερικών πλαισίων κοινωνικοποίησης, (π.χ. διαδίκτυο), τις διαμάχες σχετικά με τη διεκδίκηση του προσωπικού χώρου κ.α. Όπως ακόμα  προκύπτει από την ανάγνωση του άρθρου, αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι η συγγραφέας του μας προσκαλεί να εστιάσουμε στις στις συστημικές επιδράσεις των εξωτερικών πλαισίων στη ζωή αυτών των οικογενειών. Πολλά προβλήματα ενδέχεται να προκύπτουν από ασαφείς νομικές ρυθμίσεις ή όπως συμβαίνει στη χώρα μας από την νομική απαγόρευση αυτής της μορφής οικογένειας. Πολλές φορές επίσης οι επιδράσεις της κουλτούρας του αποκλεισμού είναι έντονες και αυτές μπορούν να αφορούν λ.χ. τα εργασιακά πλαίσια, την κοινωνική ζωή ή το σχολικό περιβάλλον. Το άρθρο μας προσκαλεί να γίνουμε περισσότερο ευαίσθητοι και ευαίσθητες στην αναγνώριση αυτών των επιδράσεων όπως και και να αμφισβητήσουμε βασικές και μακροχρόνιες παραδοχές σχετικά με τους οικογενειακούς ρόλους και τα φύλα. Αυτό το σημείο εκτιμώ πως έχει μια μεγαλύτερη σημασία για ετερεροφυλόφυλους θεραπευτές και θεραπεύτριες που κατανοούν την πραγματικότητα αυτών των οικογενειών μέσα από τη δική τους οπτική. Προσωπικά έχω εργαστεί στο παρελθόν με ομόφυλες οικογένειες αλλά είτε λόγω του γεγονότος ότι είμαι ένας άντρας ετεροφυλόφιλος θεραπευτής είτε γιατί έχω εμποτιστεί με παραδοσιακές αντιλήψεις, πολλές από τις παρεμβάσεις ή τις ερωτήσεις μου αναπαρήγαγαν στερεοτυπικές στάσεις και αντιλήψεις, όπως λ.χ. οι ρόλοι σε σχέση με την οριοθέτηση ή τα ζητήματα πειθαρχίας. Η αναγνώριση αυτών των στερεοτυπικών στάσεων και προκαταλήψεων αποτελούν ζωτικά στοιχεία για να μετακινηθούμε και να μην αναπαράγουμε κακοποιητικές πρακτικές. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η συγγραφέας σε ένα σημείο του άρθρου της: “Οι σύμβουλοι πρέπει να γνωρίζουν τις δικές τους προκαταλήψεις σχετικά με τις απόψεις τους για τις οικογένειες όταν εργάζονται με γονείς του ίδιου φύλου. Κατά την ένταξη στο οικογενειακό σύστημα, οι σύμβουλοι πρέπει να είναι προσεκτικοί ώστε να μην αναθέτουν ρόλους φύλου στα μέλη της οικογένειας.”

Μια συστημική πρόταση για την θεραπευτική συνεργασία με ομόφυλους γονείς

 Amanda C. DeDiego ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ασφάλεια και η ευημερία των παιδιών, είναι ένα θέμα που πάντα μας απασχολούσε, αλλά στις μέρες μας αποτελεί καθημερινό θέμα συζήτησης, μιας και η πληροφορία που μας έρχεται είναι πολλές φορές δυσάρεστη. Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, στο πλαίσιο αυτού του δημόσιου διαλόγου, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα διεκδικούν τα δικαιώματά τους στο κομμάτι της απόκτησης παιδιών, με ποικίλα επιχειρήματα, όπως το δικαίωμα των παιδιών να έχουν σπίτι, αγάπη και ασφάλεια.  Οι έρευνες για την ανατροφή και τις επιπτώσεις των παιδιών που μεγαλώνουν με γονείς του ίδιου φύλου είναι σχετικά λίγες, αλλά όπως θα δούμε παρακάτω, τα βήματα που γίνονται είναι σημαντικά και μεγάλα. Ωστόσο, ο αγώνας που δίνουν αυτοί οι άνθρωποι, για να κατακτήσουν τέτοιου είδους δικαιώματα, τους δημιουργεί σύγχυση, κόπωση και άγχος, αφού περνάνε πολλές κοινωνικές και προσωπικές δυσκολίες . Επομένως η συμβουλευτική είναι απαραίτητη. Ας δούμε πως βοηθά η Δομική Προσέγγιση σε τέτοιες περιπτώσεις.

Πιο αναλυτικά…

Σύμφωνα με τα στοιχεία απογραφής, υπήρχαν περίπου 125.000 ζευγάρια του ίδιου φύλου που μεγάλωσαν περίπου 220.000 παιδιά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2010. Από τότε, ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ομόφυλων ζευγαριών έχουν δηλώσει την ανάγκη τους για δημιουργία οικογένειας, τραβώντας την προσοχή των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και φέρνοντας το ζήτημα της νομική αναγνώρισης αυτού του αιτήματος από άτομα του ίδιου φύλου στο προσκήνιο της πολιτικής. Το 2015, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ άκουσε την υπόθεση-ορόσημο Obergefell εναντίον Hodges και τελικά το κήρυξε αντισυνταγματικό, για οποιαδήποτε πολιτεία, να αρνείται τις άδειες γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια. Με αυτόν τον τρόπο, το Ανώτατο Δικαστήριο είπε ότι τα δικαιώματα που απονέμονται ιστορικά στους παντρεμένους συντρόφους, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων υιοθεσίας, πρέπει να επεκταθούν και στα ομόφυλα ζευγάρια. Αν και η πολιτειακή νομοθεσία παραδοσιακά καθορίζει συγκεκριμένους περιορισμούς στα δικαιώματα υιοθεσίας που απονέμονται σε παντρεμένα ζευγάρια, σύμφωνα με τον Obergefell κατά Hodges, τα συζυγικά δικαιώματα πρέπει να ισχύουν εξίσου για όλα τα ζευγάρια. Το περασμένο καλοκαίρι, ένας ομοσπονδιακός δικαστής έκρινε νόμιμη την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια και στις 50 πολιτείες. Ωστόσο, οι δικαστές που λαμβάνουν αποφάσεις για την απονομή γονικών δικαιωμάτων μπορούν ακόμα να δημιουργούν πιο αυστηρές οδηγίες ή πρόσθετα εμπόδια για τα ομόφυλα ζευγάρια. Έτσι, παρόλο που αυτή η απόφαση είναι μνημειώδης στο να κάνουμε βήματα προς την ισότητα, δεν εξαλείφει τις ανεπαίσθητες διακρίσεις που βιώνουν τα ομόφυλα ζευγάρια που αναζητούν δικαιώματα υιοθεσίας. Καθώς τα θεσμικά και νομικά εμπόδια στον γάμο και τη γονεϊκότητα μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου συνεχίζουν να μειώνονται, οι σύμβουλοι καλούνται όλο και περισσότερο να παρέχουν υποστήριξη σε ζευγάρια του ιδίου φύλου που δημιουργούν νομικά αναγνωρισμένες οικογένειες. Τα πρότυπα διαπίστευσης του CACREP (Council for Accreditation of Counselling and Related Educational Programs) απαιτούν από τα προγράμματα να παρέχουν στους φοιτητές συμβουλευτική κατάρτιση, για την υποστήριξη διαφόρων ζητημάτων σε διαφορετικές σχέσεις και οικογένειες. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση για να προετοιμαστούν κατάλληλα οι σύμβουλοι για να προσφέρουν υποστήριξη, ειδικά σε ζευγάρια και οικογένειες του ιδίου φύλου. Για πολλά χρόνια, τα ομόφυλα ζευγάρια δεν μπορούσαν να βρουν κατάλληλα εκπαιδευμένους συμβούλους για να τους παρέχουν θεραπεία οικογένειας και ζεύγους. Τώρα τα ομόφυλα ζευγάρια νιώθουν ευπρόσδεκτα και έχουν περισσότερες επιλογές παραπομπής για συμβουλευτική, αλλά οι σύμβουλοι εξακολουθούν να στερούνται ειδικής εκπαίδευσης στις βέλτιστες πρακτικές για την υποστήριξη αυτών των ζευγαριών και των οικογενειών, με επικεφαλής γονείς του ίδιου φύλου. Λαμβάνοντας υπόψη τις συστημικές επιρροές που επηρεάζουν τα ομόφυλα ζευγάρια, μια συμβουλευτική προσέγγιση που λαμβάνει επίσης υπόψη το συστημικό πλαίσιο είναι ιδανική. Δομική οικογενειακή θεραπεία

Η δομική οικογενειακή θεραπεία (SFT), που αναπτύχθηκε από τον Salvador Minuchin, προσφέρει στους συμβούλους ένα μέσο αντιμετώπισης συστημικών ζητημάτων σε διάφορα πλαίσια. Η προσέγγιση SFT είναι εμπειρικά επικυρωμένη και προσφέρει έναν χάρτη στους συμβούλους για να συλλάβουν ένα οικογενειακό σύστημα με βάση τους ρόλους που διαδραματίζουν τα μέλη της οικογένειας. Εκτός από την εξέταση της οικογένειας ως συστήματος, η  SFT λαμβάνει υπόψη τα ευρύτερα κοινωνικά πλαίσια που έχουν αντίκτυπο σε αυτή. Ο Minuchin στήριξε τη θεωρία του στην υπόθεση ότι κάθε μέλος της οικογένειας παίζει έναν ρόλο μέσα στην οικογένεια. Χρησιμοποιώντας τη θεραπευτική προσέγγιση του Minuchin, ένας σύμβουλος παρατηρεί μοτίβα στις αλληλεπιδράσεις της οικογένειας για να καθορίσει την ιεραρχία μέσα στο οικογενειακό σύστημα. Υποσυστήματα όπως ο σύζυγος, ο γονέας και ο αδελφός μπορεί επίσης να υπάρχουν στην οικογένεια. Οποιαδήποτε ανισορροπία στη δύναμη, τα όρια ή τους ρόλους μέσα στην οικογένεια αντιπροσωπεύει δυσλειτουργία στο σύστημα. Ο στόχος της Δομικής Προσέγγισης, είναι να προσαρμόσει τη δομή της οικογένειας στις ανάγκες των μελών της, για τη βελτίωση της λειτουργίας του οικογενειακού συστήματος. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται σε τρεις φάσεις: 1) Σύνδεση με την οικογένεια, 2) Διαμόρφωση αλληλεπιδράσεων εντός του θεραπευτικού περιβάλλοντος για την παρατήρηση των ρόλων των μελών της οικογένειας, 3) Δημιουργία ανισορροπίας για την επέκταση των σημερινών ρόλων, την εισαγωγή ορίων και την ικανοποίηση των αναγκών των μελών της οικογένειας στο σύστημα. Ως μέρος της διαδικασίας της θεωρίας, ο σύμβουλος «ενώνεται» στο οικογενειακό σύστημα για να διορθώσει τη δυσλειτουργία. Ο Minuchin περιέγραψε την «ένωση» ως τη διαδικασία της αποδοχής του συμβούλου από την οικογένεια για τη δημιουργία ενός θεραπευτικού δεσμού. Η εμπιστοσύνη που αποκτάται στη διαδικασία ένταξης, δημιουργεί ένα θεραπευτικό σύστημα που διαρκεί όσο διαρκεί η συμβουλευτική σχέση. Ο σύμβουλος εργάζεται για να βοηθήσει την οικογένεια να καθορίσει σαφείς ρόλους, ενώ αποδομεί τη δύναμη μέσα στο οικογενειακό σύστημα και τα υποσυστήματα. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μια λειτουργική ιεραρχία που να καλύπτει τις ανάγκες των μελών της οικογένειας. Ένα πλεονέκτημα της χρήσης  της Δομικής Θεωρίας με γονείς του ίδιου φύλου είναι ότι αυτή η προσέγγιση λαμβάνει υπόψη μεγαλύτερες συστημικές επιρροές στην οικογένεια. Οι σύμβουλοι που εργάζονται με ζευγάρια του ίδιου φύλου μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσουν μοναδικές συστημικές προκλήσεις. Επομένως, είναι σημαντικό να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση της συμβουλευτικής κοινότητας σχετικά με τέτοια ζητήματα, ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκαταλήψεις, να ασκήσουμε ευαισθητοποίηση για θέματα που αντιμετωπίζει ο πληθυσμός και να έχουμε μια ευρεία κοινωνική άποψη για το οικογενειακό σύστημα και τις κοινωνικές προκλήσεις που επηρεάζουν οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου. Ο δρόμος προς την πατρότητα   Η παραδοσιακή σύλληψη παιδιών δεν είναι επιλογή για ομόφυλα ζευγάρια. Έτσι, ο δρόμος προς τη γονεϊκότητα για αυτά τα ζευγάρια είναι συχνά συναισθηματικός, περίπλοκος και δύσκολος. Μερικά από αυτά τα ζευγάρια μπορεί να έχουν ήδη παιδιά από προηγούμενες σχέσεις. Η Δομική Προσέγγιση, παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για την εργασία με μικτές οικογένειες, αλλά από πολλές απόψεις, τα ομόφυλα ζευγάρια αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις στη δημιουργία οικογενειακών συστημάτων. Στο παρελθόν, πολλές πολιτείες δεν αναγνώριζαν την υιοθεσία παιδιών στο πλαίσιο σχέσεις ομοφυλοφίλων. Για τους συντρόφους του ίδιου φύλου με παιδιά από προηγούμενες σχέσεις, αυτό σήμαινε ότι μόνο ο βιολογικός γονέας μπορούσε να υπηρετήσει ως νόμιμος κηδεμόνας αυτών των παιδιών. Αυτό δημιούργησε άγχος και σύγκρουση στις σχέσεις , επειδή ο τρέχων σύντροφος του βιολογικού γονέα, έμενε χωρίς κανένα νόμιμο δικαίωμα ως γονέας. Η μη ύπαρξη νόμιμης κηδεμονίας ενός παιδιού μπορεί να κάνει τους ομόφυλους συντρόφους να αισθάνονται ασαφείς σχετικά με τη γονική τους ταυτότητα. Με τη σειρά του, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση εντός της σχέσης ή σε αγώνες για τη δημιουργία μιας γονικής σχέσης με τα παιδιά.   Δωρεά ωαρίων και παρένθετη μητρότητα Δωρεά ωαρίων και παρένθετη μητρότητα:  Δεν έχουν όλα τα ζευγάρια βιολογικά παιδιά από προηγούμενες σχέσεις, αλλά το ζήτημα της νομικής συνκηδεμονίας είναι επίμονο ανεξάρτητα από το πώς γίνονται γονείς οι σύντροφοι του ίδιου φύλου. Τα ζευγάρια του ίδιου φύλου μπορούν να επιλέξουν να επιδιώξουν τη μητρότητα μέσω παρένθετης μητρότητας ή μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, χρησιμοποιώντας σπέρμα ή δότη ωαρίων. Και στις δύο περιπτώσεις, τα ζευγάρια πρέπει να επιλέξουν ποιος σύντροφος θα επιτρέπεται να έχει τη βιολογική ταυτότητα ως γονέας του παιδιού. Επειδή η πολιτειακή νομοθεσία δεν αναγνώριζε πάντα τα δικαιώματα υιοθεσίας των ομόφυλων ζευγαριών, ο βιολογικός γονέας του παιδιού συχνά διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματα κηδεμονίας. Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, ο μη βιολογικός γονέας μπορεί τώρα να ζητήσει την ιδιότητα του νόμιμου κηδεμόνα. Ωστόσο, αυτός ο γονέας μπορεί να έχει βιώσει την έλλειψη του ρόλου ως γονέας στην οικογένεια για κάποιο χρονικό διάστημα, επειδή προηγουμένως δεν ήταν σε θέση να ταυτιστεί είτε ως βιολογικός είτε ως νόμιμος γονέας. Επιπλέον, πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι παρένθετοι  γονείς ή οι δότες σπέρματος/ωαρίων θα συμπεριληφθούν και θα εμπλέκονται με την οικογένεια. Έτσι, αυτά τα οικογενειακά συστήματα θα έχουν δυνητικά πολλαπλά επίπεδα και υποσυστήματα, πράγμα που σημαίνει ότι οι ομόφυλοι σύντροφοι μπορεί να βιώσουν πρόσθετο άγχος, καθώς περιηγούνται σε επιλογές σχετικά με το επίπεδο σύνδεσης με δότες και παρένθετους. Παραδοσιακή διαδικασία για υιοθεσία Παραδοσιακή διαδικασία για υιοθεσία: Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στην υπόθεση Obergefell κατά Hodges αναγνώρισε την πιθανότητα τα ομόφυλα ζευγάρια να αντιμετωπίζουν συνεχείς θεσμικούς φραγμούς, ονομάζοντας συγκεκριμένα περιπτώσεις γραφείων υιοθεσίας που συνδέονται με θρησκευτικές οργανώσεις που αρνούνται την τοποθέτηση παιδιών σε αυτά τα ζευγάρια. Το περασμένο καλοκαίρι, ένας ομοσπονδιακός δικαστής έκρινε αντισυνταγματική την απαγόρευση του γάμου ομοφύλων από την πολιτεία, εξαλείφοντας έτσι ορισμένα συστημικά εμπόδια στη γονεϊκότητα. Αν και η απροκάλυπτη διάκριση στην άρνηση ευκαιριών υιοθεσίας στα ομόφυλα ζευγάρια εξαλείφθηκε, οι ανεπαίσθητες διακρίσεις που ενισχύουν τα ετεροσεξιστικά πρότυπα γονεϊκότητας μπορεί να εξακολουθήσουν να αναγκάζουν τα ομόφυλα ζευγάρια να αντιμετωπίσουν το στίγμα και το πρόσθετο άγχος κατά τη διαδικασία της υιοθεσίας. Τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν παραδοσιακά αντιμετωπίσει νομικά εμπόδια, υψηλά πρότυπα έγκρισης και μεγάλες περιόδους αναμονής για να γίνουν θετοί γονείς. Ιστορικά, αυτοί οι θεσμικοί φραγμοί ήταν σημαντικοί, αναγκάζοντας πολλά ζευγάρια του ίδιου φύλου να στραφούν στο σύστημα αναδοχής για την επιδίωξή τους να γίνουν γονείς. Αναδοχή για υιοθεσία Αναδοχή για υιοθεσία: Τα γραφεία αναδοχής συχνά επέτρεπαν σε ζευγάρια του ίδιου φύλου να συμμετέχουν ως ανάδοχοι γονείς, αλλά υπήρχε πάντα το ερώτημα εάν το δικαστικό σύστημα στη συνέχεια θα αρνιόταν σε αυτά τα ζευγάρια την επιλογή να υιοθετήσουν νόμιμα. Αυτό συχνά δημιουργούσε σύγχυση και ήταν συναισθηματικά οδυνηρό, για τα ζευγάρια που ήλπιζαν να δημιουργήσουν οικογένειες και να αποκτήσουν την ταυτότητα των γονέων. Το Ανώτατο Δικαστήριο έχει αντιμετωπίσει αυτά τα νομικά εμπόδια, αλλά δεν είναι σαφές σε αυτό το σημείο ποια θεσμικά και κοινωνικά εμπόδια θα παραμείνουν για τους ανάδοχους γονείς του ίδιου φύλου που αναζητούν νόμιμη υιοθεσία. Επιπλέον, οι ανάδοχοι γονείς ομόφυλων ζευγαριών μπορεί να βιώσουν έλλειψη θεσμικής υποστήριξης για την προετοιμασία ανάδοχων παιδιών και την ένταξή τους σε ένα ζευγάρι ομοφυλόφιλων ή λεσβιών. Έτσι, η προσαρμογή κατά την είσοδο του παιδιού σε αυτή την οικογένεια, μπορεί να είναι πολύ αγχωτική τόσο για το ζευγάρι όσο και για το παιδί. Τα ζευγάρια μπορεί επίσης να βιώσουν ανεπαίσθητες διακρίσεις και έλλειψη ευαισθησίας σχετικά με τη χρήση αντωνυμιών στην τήρηση αρχείων (για παράδειγμα, προτείνοντας έναν πατέρα και μια μητέρα να φροντίζουν τα παιδιά, σε αντίθεση με δύο μητέρες ή δύο πατέρες). Συστημικές προκλήσεις Εκτός από το τυπικό άγχος που σχετίζεται με τις μικτές οικογένειες ή τις σχέσεις υιοθεσίας, τα ομόφυλα ζευγάρια συχνά αισθάνονται ότι πρέπει να αγωνιστούν για να κερδίσουν την αναγνώριση στην ταυτότητά τους ως γονείς, τόσο νομικά όσο και κοινωνικά. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει υψηλά επίπεδα άγχους σε αυτές τις συνεργασίες. Το 1979, ο Urie Bronfenbrenner συζήτησε για διάφορα κοινωνικά και πολιτικά συστήματα που επηρεάζουν τα άτομα ως μέλη της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των ατόμων που ανήκουν στο γάμο και τη γονεϊκότητα. Εκτός από την εξέταση των νομικών και θεσμικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα ομόφυλα ζευγάρια για να αποκτήσουν ταυτότητα ως γονείς, οι σύμβουλοι που χρησιμοποιούν Δομική Προσέγγιση, πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις επιρροές των κοινωνικών συστημάτων στα οποία ανήκουν αυτοί οι πελάτες. Δυστυχώς, οι διακρίσεις και οι συστημικές προκλήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν αφού τα ζευγάρια του ίδιου φύλου γίνουν γονείς και οι σύμβουλοι μπορεί να χρειαστεί να βοηθήσουν τις οικογένειες να αντιμετωπίσουν πρόσθετες συστημικές προκλήσεις στην ανατροφή των παιδιών. Θεσμικές και νομικές προκλήσεις Θεσμικές και νομικές προκλήσεις: Τα ομόφυλα ζευγάρια αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό θεσμικά εμπόδια στην απόκτηση επικύρωσης και αναγνώρισης των συνεργασιών και των γάμων τους. Ο Obergefell v. Hodges απένειμε το δικαίωμα γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια και επέκτεινε τα ιστορικά υπονοούμενα δικαιώματα στα ομόφυλα ζευγάρια που παντρεύονται. Ωστόσο, τα κράτη διατηρούν την απόλυτη εξουσία να επιλέξουν ποια δικαιώματα θα απονεμηθούν (και σε ποιο βαθμό) σε παντρεμένα ζευγάρια, συμπεριλαμβανομένης της φορολογίας, της κατανομής της περιουσίας και της νόμιμης υιοθεσίας. Αυτά τα εμπόδια που εισάγουν διακρίσεις υπάρχουν πέρα ​​από τα δικαστήρια. Μεταξύ των θεσμικών προκλήσεων που παρουσιάζουν αγώνες για τα ομόφυλα ζευγάρια που προσπαθούν να δημιουργήσουν οικογενειακά συστήματα, είναι ο καταμερισμός της εργασίας, η γονική άδεια και τα δικαιώματα κηδεμονίας στη φροντίδα των παιδιών. Τα ομόφυλα ζευγάρια μπορεί να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στο να αποφασίσουν πώς να προσαρμόσουν τα ωράρια εργασίας τους κατά την ανατροφή των παιδιών λόγω της μικρότερης ευελιξίας του εργοδότη, ειδικά στην περίπτωση των ομοφυλόφιλων ανδρών. Έτσι, ένας σύντροφος μπορεί να γίνει αυτός που θα υποστηρίζει κυρίως οικονομικά την οικογένεια, δημιουργώντας μεγαλύτερη οικονομική δύναμη μέσα στη σχέση. Δεδομένου ότι η νόμιμη υιοθεσία δεν επιτρέπεται πάντα για μη βιολογικούς γονείς σε σχέση μεταξύ ομοφυλοφίλων, η απόκτηση πρόσβασης στα ιατρικά ή σχολικά αρχεία ενός παιδιού μπορεί επίσης να αποτελεί πρόκληση. Επιπλέον, τα ομόφυλα ζευγάρια αντιμετωπίζουν συχνά προκλήσεις απλώς και μόνο για την εύρεση κατοικίας για τις οικογένειές τους. Η έρευνα δείχνει ότι οι ιδιοκτήτες παραδοσιακά υποθέτουν ότι τα ομόφυλα ζευγάρια θα είναι ενοχλητικοί ενοικιαστές. Δεδομένων των περιορισμένων επιλογών για ενοικίαση ακινήτου, ένας συνεργάτης μπορεί στη συνέχεια να γίνει ο νόμιμος ιδιοκτήτης του ακινήτου που αγόρασε το ζευγάρι. Ιδιαίτερα εάν αυτός ο σύντροφος έχει ήδη αναγνωριστεί ως ο υποστηρικτής της οικογένειας ή ο βιολογικός γονέας του παιδιού του ζευγαριού, αυτή η κατάσταση μπορεί να δημιουργήσει μια περαιτέρω ανισορροπία δυνάμεων στο γονικό υποσύστημα. Κοινωνικές προκλήσεις Κοινωνικές προκλήσεις: Πέρα από τις θεσμικές προκλήσεις, οι γονείς του ίδιου φύλου βιώνουν επίσης ανεπαίσθητες διακρίσεις σε κοινωνικές ομάδες. Οι γονείς του ίδιου φύλου μπορεί να μην αισθάνονται ότι ταιριάζουν με τους παραδοσιακούς γονικούς ρόλους και, επομένως, μπορεί να μην αισθάνονται αποδεκτοί σε κοινωνικές ομάδες με ετεροφυλόφιλους γονείς. Κοινωνικά, οι ομόφυλοι γονείς μπορεί να αποτελέσουν στόχο κριτικής για τις γονικές τους αποφάσεις από ετεροφυλόφιλους γονείς. Η κριτική και η απόρριψη δεν περιορίζονται  μόνο σε κοινωνικές ομάδες. Οι παραδοσιακές οικογένειες μπορεί επίσης να εκφράσουν τις ενστάσεις τους στα ομόφυλα ζευγάρια, ώστε να γίνουν γονείς. Τελικά, τα ζευγάρια αυτά μπορεί να αισθάνονται ξένα τόσο στις κοινωνικές όσο και στις οικογενειακές ομάδες, δημιουργώντας έτσι μια άλλη πηγή σύγκρουσης μέσα στη σχέση. Δεδομένου ότι μεγαλώνουν παιδιά σε μια ετεροφυλοφιλοκεντρική κοινωνία, οι γονείς του ίδιου φύλου μπορεί να μην έχουν πρότυπα για τη λήψη αποφάσεων ως γονείς. Όταν συνδυάζεται με κοινωνική ακύρωση, αυτό μπορεί να αφήσει τους γονείς του ίδιου φύλου να αισθάνονται μόνοι και χαμένοι. Η εύρεση κοινωνικής υποστήριξης παρέχει άνεση στους γονείς και τα παιδιά που βιώνουν μια υπερβολική ανησυχία για την κυρίαρχη ετεροφυλοφιλική κουλτούρα. Έτσι, οι ομόφυλοι γονείς συχνά επιδιώκουν να δημιουργήσουν μια νέα «οικογένεια επιλογής» για κοινωνική υποστήριξη. Οι γονείς του ίδιου φύλου συχνά ανησυχούν ότι τα παιδιά τους θα υποβληθούν σε στερεοτυπικά πρότυπα και κοινωνικές προσδοκίες στο σχολείο. Τα παιδιά που έχουν γονείς του ίδιου φύλου μπορεί να βιώσουν διακρίσεις ή μεροληψία σε κοινωνικές ομάδες. Η κοινωνική υποστήριξη άλλων ομόφυλων ζευγαριών διευκολύνει τους γονείς και τα παιδιά τους να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις και τους ετεροφυλόφιλους κανόνες. Σκέψεις για πρακτική Σύμφωνα με τη Δομική Θεωρία, ο σύμβουλος ενώνεται με την οικογένεια, και γίνεται μέρος του συστήματος αντί να παρακολουθεί τη διαδικασία. Μόλις συμβεί αυτό, ο σύμβουλος θα εξετάσει θέματα εξουσίας, ιεραρχίας, ορίων μεταξύ των μελών της οικογένειας και κανόνων εντός του οικογενειακού συστήματος. Η εστίαση στους οικογενειακούς ρόλους επιτρέπει στον σύμβουλο να προσαρμοστεί στο οικογενειακό σύστημα πέρα από τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων, γεγονός που καθιστά την Δομική, ιδανική για εργασία με ομόφυλα ζευγάρια και τις οικογένειές τους. Τα ομόφυλα ζευγάρια δεν έχουν τον παραδοσιακό ρόλο «μητέρας» και «πατέρας» μέσα στην οικογένεια, έτσι τα ζευγάρια καθιερώνουν γονικές ταυτότητες με βάση το μοναδικό οικογενειακό τους σύστημα. Για να προσδιορίσει τη δομή του οικογενειακού συστήματος, ένας σύμβουλος πρέπει να παρατηρήσει πρότυπα συμπεριφοράς μεταξύ των μελών της οικογένειας. Σε πολλές περιπτώσεις, η έλλειψη παραδοσιακών ρόλων φύλου μεταξύ των ομόφυλων ζευγαριών δημιουργεί ευκαιρίες για μεγαλύτερη ισορροπία στις οικιακές και εργασιακές ευθύνες και για εξισωτικούς ρόλους στην ανατροφή των παιδιών. Τα ομόφυλα ζευγάρια συχνά βιώνουν μεγαλύτερη ρευστότητα και ισότητα στις γονικές ευθύνες από ό,τι τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια. Έτσι, η λήψη αποφάσεων για την κατανομή της εξουσίας εντός της συζυγικής σχέσης γίνεται πιο σκόπιμη. Οι πιο έμφυλοι ρόλοι των γονέων σε οικογένειες ομοφυλόφιλων μπορεί να αμφισβητήσουν τις θεμελιώδεις απόψεις ενός συμβούλου για την οικογένεια. Έτσι, ένας σύμβουλος που εργάζεται με ένα ζευγάρι ομοφυλόφιλων πρέπει να γνωρίζει τις προσωπικές προκαταλήψεις, διαφορετικά μπορεί να προβάλει ετικέτες φύλου στα μέλη της οικογένειας. Επιπλέον, για να αναγνωρίσουμε τον έναν γονέα ως φροντιστή, θα ήταν σημαντικό να μην προβάλλουμε αυτόματα στον άλλο γονέα την ετικέτα του πιο αυστηρού, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη τη συμπληρωματική λειτουργία των γονέων στο πλαίσιο της Δομικής. Αντίθετα, συνειδητοποιήστε ότι η ρευστότητα του φύλου στους γονικούς ρόλους σημαίνει ότι οι γονείς του ίδιου φύλου μπορεί να μοιράζονται πτυχές ρόλων τόσο ως φροντιστών όσο και ως αυστηρών. Εν μέρει επειδή οι οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου μπορεί να μην λαμβάνουν πάντα υποστήριξη από βιολογικά μέλη της οικογένειας, είναι σύνηθες για αυτούς τους γονείς να περιλαμβάνουν γείτονες ή άλλα άτομα για κοινωνική υποστήριξη στον ορισμό του οικογενειακού συστήματος. Η προσέγγιση της Δομικής Θεωρίας, επιτρέπει έναν πιο ευέλικτο ορισμό της οικογένειας. Έτσι, οι γονείς του ίδιου φύλου μπορούν να προσκαλέσουν άτομα πέρα ​​από τη βιολογική οικογένεια για να συμμετάσχουν στην οικογενειακή θεραπεία. Ένα μεγάλο κομμάτι της Δομικής περιλαμβάνει την εξέταση της εξουσίας που ασκείται  στα παιδιά. Αυτό παρέχει στον σύμβουλο μια εικόνα σχετικά με την ιεραρχία εντός του οικογενειακού συστήματος. Έχοντας υπόψη ότι η κοινωνική υποστήριξη μπορεί να αποτελεί σημαντικό μέρος των οικογενειών του ίδιου φύλου, ο σύμβουλος θα πρέπει να παραμείνει ανοιχτός στο να εξετάσει την εξουσία των μη γονικών προσώπων στο οικογενειακό σύστημα. Οι σύμβουλοι πρέπει να συνειδητοποιούν τις κοινωνικές επιρροές στις οικογένειες, επειδή αυτές οι προκλήσεις συχνά επηρεάζουν την ισορροπία δυνάμεων μέσα στην οικογένεια. Αν και τα κοινωνικά ζητήματα μπορεί να μην είναι το πρόβλημα που παρουσιάζεται μέσα στην οικογένεια, η επιρροή των κοινωνικών συστημάτων είναι πάντα παρούσα. Επιπλέον, οι σύμβουλοι πρέπει να ασκούν συνεχή προβληματισμό για να γνωρίζουν τις προκαταλήψεις στη δουλειά τους με αυτόν τον πληθυσμό. Η εργασία για την εξάλειψη των λεπτών διακρίσεων στο συμβουλευτικό περιβάλλον – για παράδειγμα, με τη δημιουργία μορφών πρόσληψης ουδέτερων ως προς το φύλο – μπορεί να δημιουργήσει ένα φιλόξενο περιβάλλον για τα ζευγάρια του ίδιου φύλου και στις οικογένειές τους. Συμπερασματικά Η Δομική παρέχει ένα πλαίσιο για τη διεξαγωγή συμβουλευτικής που εξετάζει συστημικές επιρροές σε οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου. Η αναγνώριση των συστημικών και κοινωνικών φραγμών που αντιμετωπίζουν οι γονείς του ίδιου φύλου είναι ένα τεράστιο πρώτο βήμα. Οι σύμβουλοι πρέπει να γνωρίζουν τις δικές τους προκαταλήψεις σχετικά με τις απόψεις τους για τις οικογένειες όταν εργάζονται με γονείς του ίδιου φύλου. Κατά την ένταξή τους στο οικογενειακό σύστημα, οι σύμβουλοι θα πρέπει να είναι προσεκτικοί και να μην αναθέτουν ρόλους φύλου στα μέλη της οικογένειας. Οι σύμβουλοι πρέπει επίσης να είναι ανοιχτοί στη συμπερίληψη κοινωνικής υποστήριξης εκτός της στενής οικογένειας στη συμβουλευτική σχέση. Με την εξάσκηση της επίγνωσης των συστημικών φραγμών που αντιμετωπίζουν τα ομόφυλα ζευγάρια και με το να είναι ανοιχτοί σε μοναδικά οικογενειακά συστήματα, οι σύμβουλοι μπορούν να παρέχουν τις απαραίτητες υπηρεσίες σε αυτούς τους πλέον νομικά αναγνωρισμένους συνεργάτες που ακολουθούν το δρόμο προς τη γονεϊκότητα και την ανατροφή των παιδιών σε έναν ετεροκανονικό κόσμο. Πηγή: https://ct.counseling.org/2016/09/systemic-perspective-working-sex-parents/?fbclid=IwAR0PayY3myiOagKTdcEC3IYF7CXzNuWbMl7hMSQ7jadUKh79_VaH947Vw48# Μετάφραση και επιμέλεια: Παπαδοπούλου Νατάσσα , Ψυχολόγος