Εφηβεία και διαδίκτυο
δημοσίευση από :Γκότσης Ηλίας Κοινωνιολόγος Ψυχοθεραπευτής- Συγγραφέας
και Εύα Φιλανθρωποπούλου Σχολική Ψυχολόγος- Αφηγηματική Ψυχοθεραπεύτρια
Στο διαδίκτυο συναντιούνται και αλληλεπιδρούν η πραγματικότητα με την φαντασίωση και η εφηβεία έλκεται όπως πάντα από αυτή την αλληλεπίδραση στην γόνιμη διαδικασία της να παράγει το εκ των ουκ ανευ. Κι όμως υπάρχει μία πολύ ουσιαστική αλλαγή θέσης από την οποία γίνεται πια αυτή η συνάντηση. Οι έφηβοι και οι έφηβες δεν είναι οι εμπνευσμένοι διαμορφωτές αυτής της συνάντησης και τον παραγωγών της αλλά οι διακινητές της… Εκπαιδεύονται να γίνουν οι καλύτεροι και πιο ενεργοί Followers κάνοντας check in και like και οι εφαρμογές που τροποποιούν την εικόνα και το σώμα τους επιτρέπουν να μεταμορφώνονται διαρκώς . Οι εικόνες του μέλλοντος είναι ήδη εκεί, καθώς έχουν δημιουργεί μέσα από social media, για να χωρέσουν το εφηβικό όνειρο.
Τί έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια στη σχέση εφήβων και διαδικτύου;
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την περίοδο μετά την πανδημία οι έρευνες αποτυπώνουν μια έντονη σχέση των εφήβων με τον κόσμο του διαδικτύου.
Δεν είναι μόνο τα επικίνδυνα παιχνίδια στα οποία εμπλέκονται οι έφηβοι και οι έφηβες, (τα οποία πολλές φορές οδηγούν στο θάνατο!), που μας προβληματίζουν αλλά και η μεταφορά πολλών στοιχείων της καθημερινής στον διαδικτυακό κόσμο.
Αυτό που συχνά συζητάμε όσοι ενήλικες εργαζόμαστε με την εφηβεία είναι η επίδραση που ασκούν οι ψηφιακές πλατφόρμες όπως λ.χ. το Tik toc ή το instagram στον τρόπο που οι έφηβες/οι συνδέονται μεταξύ τους, στον τρόπο που ερωτεύονται, στο πως ανακαλύπτουν την σεξουαλικότητά τους, στο πως δημιουργούν μια ηλεκτρονική περσόνα που υποκαθιστά τον πραγματικό εαυτό.
Τα ανωτέρω δεν αφορούν βέβαια μόνο τους ανθρώπους που βιώνουν την εφηβεία αλλά και τους ενήλικες. Η διαφορά είναι πως η εφηβεία είναι η περίοδος που ο άνθρωπος επανασυστήνεται στον κόσμο τόσο στον εσωτερικό όσο και στον εξωτερικό, η περίοδος που το άτομο τολμάει να παρουσιάσει τον εαυτό του σε νέες παραλλαγές που ενέχουν το σπόρο της αμφισβήτησης της κυρίαρχης πραγματικότητας. Νέες αφηγήσεις κατακλύζουν το είναι ενός ατόμου που πια δεν ανήκει ούτε στην παιδικότητα ούτε στην ενήλικη ζωή, που βρίσκεται σε ένα μεταβατικό κόσμο και σε αυτή την κρίσιμη καμπή μοιραία το φαντασιωσικό συνομιλεί έντονα με την πραγματικότητα.Αυτό το στοιχείο έχει μια σημασία καθώς το δαδίκτυο προσκαλεί ούτως ή άλλως σε ένα φαντασιωτικό κόσμο, ο οποίος συχνά υποκαθιστά ένα κόσμο στον οποίο οι έφηβες/οι συχνά δεν θέλουν να ανήκουν!
Έτσι αν στο παρελθόν η φαντασία, το ονείρεμα, η δημιουργικότητα, η τέχνη αποτελούσαν τα υλικά από τα οποία συγκροτείται ο φαντασιωτικός κόσμος, στην εποχή μας αυτά υποκαθιστούνται από την ένταση και την ταχύτητα με την οποία αλλάζουν οι εικόνες οι οποίες κατακλύζουν τους ανθρώπους που ζουν στην ρευστή και διαρκώς μεταβαλλόμενη ζωή του διαδικτύου!
Αυτό που έχει σημασία να επισημάνουμε είναι το ότι ενώ τίποτα δεν είναι αρκετό και τίποτα δεν είναι αρεστό στην εφηβεία όταν μιλιέται με αυστηρά ρεαλιστικούς όρους και δεν αφήνει χώρο στο ονείρεμα – κάτι που είναι και η μεγάλη δύναμη της εφηβείας – στα χρόνια του διαδικτύου τόσο το ονείρεμα όσο και η δύναμή του δοκιμάζονται εξαιτίας της ύπαρξής του.
Δύο συμβάντα διασταυρώνονται, στον σύγχρονο κόσμο, δημιουργώντας νέες δυναμικές και νέες προκλήσεις για τους έφηβους και τις έφηβες στο πέρασμα τους στο ενήλικο βίωμα. Συμβάν πρώτο : μέσα στο διαδίκτυο δημιουργείται ένας ενδιάμεσος χώρος στον οποίο συναντιέται η πραγματικότητα με το φανταστικό. Σε αυτόν , εκεί πού για κανέναν και για καμία δεν είναι τελείως ξεκάθαρο το όριο ανάμεσα στα δύο. Συμβάν δεύτερο, αυτή η σύμπλευση ήταν πάντα το ζητούμενο και η δύναμη της εφηβείας, αυτή η σύμπλευση ήταν και είναι η μεγάλη έλξη της και ο χώρος γέννησης ενός μελλοντικού κόσμου.
Αυτή η σύμπλοκη συνάντηση σήμανε ότι αυτός ο ενδιάμεσος Ψυχικός χώρος, όπως και η φαντασιακή διεργασία, που εμπλουτιζόταν, όπως αναφέραμε, από τις τέχνες, τη φιλοσοφία, την πολιτική, την πνευματικότητα και πάνω από όλα την αμφισβήτηση και το όραμα απέκτησε έναν άξιο μιμητή του, ένα πολύ ελκυστικό αντικατοπτρισμό, την εικονική πραγματικότητα.
Στο διαδίκτυο συναντιούνται και αλληλεπιδρούν η πραγματικότητα με την φαντασίωση και η εφηβεία έλκεται όπως πάντα από αυτή την αλληλεπίδραση στην γόνιμη διαδικασία της να παράγει το εκ των ουκ ανευ. Κι όμως υπάρχει μία πολύ ουσιαστική αλλαγή θέσης από την οποία γίνεται πια αυτή η συνάντηση. Οι έφηβοι και οι έφηβες δεν είναι οι εμπνευσμένοι διαμορφωτές αυτής της συνάντησης και τον παραγωγών της αλλά οι διακινητές της… Εκπαιδεύονται να γίνουν οι καλύτεροι και πιο ενεργοί Followers κάνοντας check in και like και οι εφαρμογές που τροποποιούν την εικόνα και το σώμα τους επιτρέπουν να μεταμορφώνονται διαρκώς . Οι εικόνες του μέλλοντος είναι ήδη εκεί, καθώς έχουν δημιουργεί μέσα από social media, για να χωρέσουν το εφηβικό όνειρο.
Ωστόσο η έλξη και η εξάρτηση που δημιουργεί η εικονική πραγματικότητα είναι μια δυσοίωνη εξέλιξη γιατί χειραγωγεί την ορμή της αμφισβήτησης.
Όμως αν έχουμε να μάθουμε κάτι από την εικονική πραγματικότητα είναι ότι τίποτα δεν είναι μόνο όπως φαίνεται!
Εφηβεία και διαδίκτυο: πάντα η δυνατότητα για μια ρωγμή
Μια ρωγμή που δημιουργείται από τον κορεσμό της ψευδεπίγραφης επιλογής του search…, όταν μετά από άπειρες αναζητήσεις στο διαδίκτυο, όταν ο λόγος του διαδικτύου φαίνεται σα να δημιουργεί διαδικτυακά παπαγαλάκια, τότε κάποιες έφηβες κι έφηβοι αποφασίζουν να μην δεσμευτούν άλλο από την πληροφορία ή την εικόνα και αποφασίζουν να κάνουν αυτό που τους αυθεντικοποιεί ως οντότητες, να αμφισβητήσουν δηλαδή και την πληροφορία και την εικόνα.
Αντ΄αυτού ψάχνουν εκ νέου την δημιουργία μιας κοινότητας, χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως δίκτυο, συνομιλούν τις νέες ιδέες τους με άλλες κουλτούρες και πολιτισμούς, αμφισβητούν τα δεδομένα, συνεννοούνται άμεσα κι έγκαιρα για να διαμαρτυρηθούν για την αδικία σε όποιο μέρος του πλανήτη φέρνοντας ένα νέο κόσμο, αυτό της ανθρώπινης φυλής που αμφισβητεί την σημασία της κυριαρχίας και προτείνει την δύναμη της συνύπαρξης.
διαβάστε επίσης: https://synixiseis.gr/2022/06/23/%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%bf%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%85%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%cf%83%ce%bc%cf%8c%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%cf%86%ce%b7%ce%b2%ce%b5%ce%af%ce%b1/
Αν κρίνετε πως έφηβοι/ες/@ που γνωρίζετε κάνουν προβληματική χρήση του διαδικτύου μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από εξειδικευμένες δομές όπως είναι η μονάδα προβληματικής χρήσης του διαδικτύου της Μονάδας Απεξάρτησης 18 ΑΝΩ https://www.18ano.gov.gr/tmima-problimatikis-xrisis-diadiktyoy/