Αγκαλιά και νευροεπιστήμες
Οι αγκαλιές παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων. Υπάρχουν, στην πραγματικότητα, επιστημονικοί λόγοι για τους οποίους λαχταρούμε τις αγκαλιές. «Νομίζω ότι αυτό που σημαίνει να είσαι άνθρωπος είναι σε μεγάλο βαθμό να είσαι κοινωνικός και να είσαι συνδεδεμένος με άλλους ανθρώπους», λέει η Helena Wasling, φυσιολόγος που μελετά το ανθρώπινο απτικό σύστημα στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ. «Το δέρμα μας προορίζεται να είναι εκεί για αλληλοεπικοινωνία, άνθρωπος με άνθρωπο, που μας συνδέει και μας κάνει τα ανθρώπινα όντα που υποτίθεται ότι είμαστε». ( δες https://www.theguardian.com/us-news/2021/jul/01/hugs-covid-coronavirus-the-return )
Σύμφωνα με δημοσιεύματα η έλλειψη τους δημιουργεί πλήγματα στην ψυχική υγεία, κάτι που παρατηρήθηκε έντονα στην πρώτη καραντίνα, όπου η σωματική απόσταση ήταν επιβεβλημένη.
Ωστόσο δεν είναι αυτονόητο ότι όλοι οι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με την αγκαλιά, ούτε όλοι την βιώνουν ως μια τρυφερή εμπειρία. Για παράδειγμα άνθρωποι που έχουν κακοποιηθεί ή έχουν ζήσει μέσα σε τοξικές σχέσεις ενδέχεται να είναι επιφυλακτικοί. Αυτό το γεγονός όμως χρειάζεται να κατανοηθεί περισσότερο ως ένα βίωμα που επέρχεται ως αποτέλεσμα της κακοποίησης παρά ως μια φυσική εμπειρία. Επίσης χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας πολιτισμικούς παράγοντες που μπορεί να ενθαρρύνουν ή να αποθαρρύνουν αυτό το βίωμα.
Στο άρθρο που ακολουθεί, το οποίο δημοσιεύτηκε στην http://enallaktikidrasi.com οι νευροεπιστήμονες εξηγούν γιατί οι αγκαλιές παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στη διάθεσή μας και πως συνδέονται με την ανθρώπινη βιολογία, χωρίς να παραγνωρίζουν την επίδραση και τη σημασία των πολιτιστικών παραγόντων.
Αγκαλιά και νευροεπιστήμες
Πίσω από όλη αυτή την όμορφη συναισθηματική κατάσταση βρίσκονται οι ενδορφίνες, οι οποίες απευλευθερώνονται με ένα απαλό άγγιγμα στον κορμό.
Μεγάλη, στοργική, ζεστή… η αγκαλιά μας γεμίζει όμορφα συναισθήματα. Ανακούφιση, αίσθηση αλληλεγγύης και συμπαράστασης, ασφάλεια, αντιμετώπιση της μοναξιάς, του στρες, της στενοχώριας. Όλα γίνονται αποτέλεσμα ενός αγγίγματος που είναι, τελικά. τόσο σημαντικό στις σχέσεις μας, στη ζωή μας.
Μάλιστα οι Ευρωπαίοι δεν είναι πολύ θετικοί στην ιδέα να επιτρέψουν σε κάποιον ξένο να τους αγγίξει. Μια ευγενική χειραψία είναι ωραία, οι ώμοι και τα μπράτσα είναι ανεκτά προφανώς για τυπικούς λόγους, αλλά το άγγιγμα οπουδήποτε αλλού είναι κάτι παραπάνω από απαγορευτικό.
Κανείς, ωστόσο, δεν αμφισβητεί την ευεργετική επίδραση μιας αγκαλιάς και ενός απαλού αγγίγματος, η οποία είναι γνωστή και στα πρωτεύοντα, στους πιθήκους και στις μαϊμούδες για παράδειγμα που χαϊδεύουν τα μαλλιά των παιδιών τους.
Πίσω από όλη αυτή την όμορφη συναισθηματική κατάσταση βρίσκονται οι ενδορφίνες, οι οποίες απευλευθερώνονται με ένα απαλό άγγιγμα στον κορμό.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα είδος εγκεφαλικής απεικόνισης που είναι γνωστό ως τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET: Positron Εmission Tomography) για να δείξουν ότι το απαλό χάιδεμα του κορμού πυροδοτεί την απελευθέρωση ενός τεράστιου κύματος ενδορφινών στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Η ίδια διαδικασία που συμβαίνει με την περιποίηση ανάμεσα στους πιθήκους και στις μαϊμούδες.
Ενδορφίνες: Τα θαυμαστά νευροπεπτίδια
Οι ενδορφίνες είναι νευροπεπτίδια, δηλαδή μικρά μόρια που χρησιμοποιούνται από τους νευρώνες στον εγκέφαλο για να στέλνουν μήνυμα ο ένας στον άλλο.
Επίσης, οι ενδορφίνες έχουν την ιδιότητα να ελέγχουν τον πόνο, προσφέροντας αναλγητική επίδραση παρόμοια με αυτή των οπιοειδών. Έχουν στενή χημική σχέση με οπιοειδείς ουσίες όπως η μορφίνη, με δύο σημαντικές διαφορές: είναι 30 φορές πιο αποτελεσματικές ως αναλγητικά από τη μορφίνη, χωρίς να προκαλούν τον έντονο εθισμό που προκαλεί.
Το αγκάλιασμα, καθώς και οι συμπεριφορές και τα αγγίγματα που το συνοδεύουν, όπως ένα απλό άγγιγμα. το πείραγμα (ελαφρύ και γρήγορο χτύπημα) στο κεφάλι και το περιστασιακό χάιδεμα στα μαλλιά, είναι μια ανθρώπινη μορφή της περιποίησης των πρωτευόντων θηλαστικών και σχεδιάστηκε για τη δημιουργία και διατήρηση των σχέσεών μας.
