Τα προβλήματα των νεαρών ενηλίκων ατόμων: Τι έχει αλλάξει σήμερα και έχουν αυξηθεί οι δυσκολίες;
Τα θέματα νεαρών ενηλίκων ατόμων, τα οποία μπορεί να προκύψουν σε όσα βρίσκονται στα τέλη της εφηβείας και στις αρχές της εικοσαετίας, μπορεί να συνίστανται σε δυσκολίες με τους συνομηλίκους, σεξουαλικές ή αναπτυξιακές ανησυχίες, σχολικές ή επαγγελματικές προκλήσεις, οικογενειακές διαφορές κ.ο.κ. Ο Erik Erickson, γνωστός αναπτυξιακός ψυχολόγος, περιέγραψε την περίοδο της νεαρής ενηλικίωσης ως την περίοδο μεταξύ των ηλικιών 20 και 45 ετών, αλλά το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών έχει επαναπροσδιορίσει την περίοδο των νέων ενηλίκων ανθρώπων ως το χρονικό διάστημα μεταξύ των ηλικιών 18 και 24 ετών.
Επειδή οι ταχείες και πολυάριθμες αλλαγές που συχνά χαρακτηρίζουν αυτή την περίοδο μπορεί να είναι συντριπτικές, τα νεαρά άτομα μπορεί να θεωρήσουν ότι οι υπηρεσίες ενός θεραπευτή ή άλλου εξειδικευμένου επαγγελματία ψυχικής υγείας είναι ευεργετικές κατά τη μετάβασή τους από την εφηβεία στην ενηλικίωση.
Διαβάστε εδώ αναλυτικά για τα Ψυχοκοινωνικά στάδια ανάπτυξης του Erickson.
Ανάπτυξη νέων ενηλίκων ατόμων
Η περίοδος για τα άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας χαρακτηρίζεται από ταχείες φυσιολογικές, σεξουαλικές, γνωστικές και συναισθηματικές αλλαγές. Η μετάβαση από το έφηβο στο ενήλικο άτομο γίνεται εμφανής καθώς ολοκληρώνεται η διαδικασία της σωματικής ωρίμανσης και τα δευτερογενή σεξουαλικά χαρακτηριστικά διαμορφώνονται πλήρως. Πολλ@ νεαρ@ εισέρχονται επίσης σε νέους ενήλικους ρόλους και ευθύνες: Μπορεί να ξεκινήσουν σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να εισέλθουν στο εργατικό δυναμικό, να μετακομίσουν από το σπίτι ή να δημιουργήσουν οικογένεια. Μπορεί να αναμένεται από αυτά να αναλάβουν αποφάσεις για τον εαυτό/την εαυτή τους και -σε πολλές περιπτώσεις- συχνά ενθαρρύνονται να αρχίσουν να υποστηρίζονται οικονομικά. Ο Erikson αναφέρθηκε στην περίοδο των νεαρών ενηλίκων ατόμων ως “οικειότητα έναντι απομόνωσης” στα οκτώ στάδια ανάπτυξής του, περιγράφοντάς την ως την περίοδο κατά την οποία τα άτομα συχνά ξεκινούν στενές σχέσεις μετά την ανάπτυξη της αίσθησης της ταυτότητας.
Μια διαχρονική μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας (NIMH) διαπίστωσε ότι ο εγκέφαλος ενός νεαρού ενήλικα ανθρώπου δεν είναι πλήρως ώριμος μέχρι την ηλικία των 25 ετών περίπου. Ανακαλύφθηκε ότι οι σημαντικότερες αλλαγές μετά την εφηβεία συμβαίνουν στον προμετωπιαίο φλοιό και την παρεγκεφαλίδα -τις περιοχές που εμπλέκονται στον συναισθηματικό έλεγχο και τις γνωστικές λειτουργίες ανώτερης τάξης. Ενώ το μεταιχμιακό σύστημα -που συχνά συνδέεται με τα συναισθήματα, τα κίνητρα και τη συμπεριφορά- υφίσταται σημαντικές αλλαγές κατά την εφηβεία, ο προμετωπιαίος φλοιός συνεχίζει να ωριμάζει για περίπου άλλα 10 χρόνια. Αυτό το τμήμα του εγκεφάλου επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο ελέγχει τις παρορμήσεις και αναπτύσσει μακροπρόθεσμες στρατηγικές. Έτσι, μπορεί να είναι χρήσιμο όταν ένα άτομο προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: “Τι θα κάνω στη ζωή μου;”
Κατανόηση των θεμάτων των νέων ενηλίκων ανθρώπων
Σε μια μελέτη που διεξήχθη το 1995 από τον ψυχολόγο Jeffrey Jensen Arnett, ζητήθηκε από 300 νέα άτομα ηλικίας 18 έως 29 ετών να αναφέρουν τα συναισθήματα και τις συγκινήσεις που βίωναν ενώ βρίσκονταν στο κατώφλι της ενηλικίωσης. Ο Arnett εξέτασε άτομα από όλο τον κόσμο, αλλά το γενικότερο αποτέλεσμα ήταν η επιθυμία να αποκτήσει κανείς ανεξαρτησία, παραμένοντας παράλληλα στενά συνδεδεμένος με την οικογένειά του, προκειμένου να λαμβάνει υποστήριξη όταν χρειάζεται.
Ο Arnett σημείωσε μια μετατόπιση από τις προηγούμενες γενιές νέων ενηλίκων ατόμων, οι οποίοι γενικά ενθαρρύνονταν μετά το λύκειο να βρουν δουλειά, να μετακομίσουν από το σπίτι και να δημιουργήσουν οικογένεια. Στην πραγματικότητα, πριν από 50 χρόνια, η μέση ηλικία γάμου στις Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, ήταν περίπου 22 έτη. Τώρα, η μέση ηλικία για τους άνδρες είναι τα 28 έτη, ενώ για τις γυναίκες είναι τα 24 έτη. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι πολλοί Αμερικανοί νέοι ενήλικες άνθρωποι αναφέρουν πιο θετικά συναισθήματα για τις οικογένειές τους όταν δεν ζουν στο ίδιο σπίτι.
Πολλοί παράγοντες δείχνουν ότι η μετάβαση από το νεαρό ενήλικο άτομο στο ανεξάρτητο ενήλικο, απαιτεί πλέον περισσότερο χρόνο από ό,τι στο παρελθόν, όταν οι νέοι άνθρωποι που είχαν ολοκληρώσει το λύκειο θεωρούνταν συχνά έτοιμοι για την απασχόληση, τον γάμο και άλλες πτυχές της καθιερωμένης ενήλικης ζωής.
Πολλά νέα ενήλικα άτομα αποδέχονται αυτή τη μεταβατική περίοδο και απολαμβάνουν το χρόνο που αφιερώνουν για να εξερευνήσουν τις δυνατότητες για το μέλλον, να αποκτήσουν ανώτερη εκπαίδευση και να επιδιώξουν φιλίες ή/και στενές σχέσεις. Ορισμένα μπορεί να θεωρούν την είσοδό τους στις ευθύνες των ενηλίκων ατόμων συντριπτική ή συγκεχυμένη, αν και μπορεί να εξακολουθούν να απολαμβάνουν την εμπειρία. Αυτή η συντριβή και η σύγχυση, μαζί με τις ραγδαίες αλλαγές στη βιολογική, ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη, μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη μείζονος κατάθλιψης, τα ποσοστά της οποίας φαίνεται να αυξάνονται για αυτή την ηλικιακή ομάδα.
Κοινωνικές προσδοκίες
Οι έρευνες δείχνουν ότι η μετάβαση στην ενηλικίωση διαρκεί πλέον συνήθως περισσότερο απ’ ό,τι τις προηγούμενες δεκαετίες. Η μεγαλύτερη πρόσβαση στη μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση και το ευρύτερο φάσμα ευκαιριών έχουν αυξήσει σημαντικά τις επιλογές ενός ατόμου και οι προσδοκίες σχετικά με τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ένα άτομο μετά την ολοκλήρωση του λυκείου ή του κολλεγίου δεν είναι τόσο ξεκάθαρες. Μετά το λύκειο, για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να εισέλθει σε ένα εξειδικευμένο Πανεπιστήμιο ή κολέγιο κατάρτισης, να αποκτήσει ένα δίπλωμα διετών σπουδών, ένα πτυχίο ή να εισέλθει στο εργατικό δυναμικό. Κάποι@ μπορεί να αποκτήσει πτυχίο και στη συνέχεια να αποφασίσει να συνεχίσει το Πανεπιστήμιο για να αποκτήσει μεταπτυχιακό ή ακόμη και διδακτορικό. Στο παρελθόν, η πορεία που ακολουθούσε ένα νέος ενήλικο άτομο μετά το λύκειο συχνά προκαθοριζόταν από τις προσδοκίες της οικογένειας και του φύλου, καθώς και από την οικονομική κατάσταση του ατόμου, αλλά αυτό συμβαίνει λιγότερο συχνά σήμερα.
Η τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να θεωρηθεί ως δείκτης των τρόπων με τους οποίους οι κοινωνικές προσδοκίες για τους νέους ενήλικες ανθρώπους έχουν αλλάξει στην πρόσφατη ιστορία. Η έρευνα δείχνει ότι το 1940, μόνο το 14% περίπου αυτών παρακολουθούσαν πανεπιστημιακή εκπαίδευση μετά την ολοκλήρωση του λυκείου. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1990, πάνω από το 60% των νέων ενηλίκων ατόμων ακολουθούσαν ανώτατη εκπαίδευση μετά το λύκειο. Η απόκτηση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πιστεύεται από πολλούς ότι έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη και τις μελλοντικές επιλογές ενός ατόμου.
Πολλά νέα ενήλικα άτομα στις ΗΠΑ περνούν απευθείας από το λύκειο στο εργατικό δυναμικό. Το μέγεθος αυτής της ομάδας έχει μειωθεί τον 20ό και τον 21ο αιώνα, και τα άτομα αυτά έχουν αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό στις ακαδημαϊκές μελέτες για διάφορους λόγους, ένας από τους οποίους είναι το γεγονός ότι τα άτομα που σπουδάζουν είναι συχνά μια πιο εύκολη πηγή πρόσβασης για σκοπούς μελέτης. Ως αποτέλεσμα, η ομάδα αυτής της κατηγορίας δεν είναι πιθανό να έχουν μεγάλη καθοδήγηση βάσει ερευνών καθώς αναλαμβάνουν ρόλους ενηλίκων. Ορισμένα μπορεί επίσης να βιώνουν αντικρουόμενα συναισθήματα σχετικά με την ικανότητά τους να ανταποκριθούν στις κοινωνικές προσδοκίες, παρά την ανάγκη για πολλά επαγγέλματα που δεν απαιτούν τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, συχνά δίνεται σημασία στην ικανότητα κάποιου ατόμου να αποκτήσει εργασία πλήρους απασχόλησης, να γίνει οικονομικά υπεύθυνο, να διατηρήσει ένα ανεξάρτητο νοικοκυριό και να στηρίξει μια οικογένεια. Οι κοινωνικές προσδοκίες μπορεί να αφήσουν ορισμένα νέα ενήλικα άτομα να αισθάνονται πιεσμένα να πάρουν αποφάσεις για μια ολόκληρη ζωή πριν να είναι έτοιμα. Ως αποτέλεσμα, ορισμένα μπορεί να αντιμετωπίζουν άγχος και να βιώνουν προβληματικές σκέψεις για το μέλλον τους. Για παράδειγμα, τα κοινωνικά πρότυπα μπορεί να οδηγούν πολλα στο να πιστεύουν ότι ο στόχος τους θα πρέπει να είναι ο γάμος και η οικογένεια, αλλά κάποια μπορεί να διαπιστώσουν, καθώς μεταπίπτουν από νεαρά ενήλικα σε ενήλικα, ότι προτιμούν να παραμείνουν αδέσμευτα, ανύπαντρα ή χωρίς παιδιά.
Νεαρά ενήλικα άτομα και ψυχική υγεία
Πολλές σοβαρές καταστάσεις ψυχικής υγείας μπορούν να εμφανιστούν στα τέλη της εφηβείας και στις αρχές της εικοσαετίας, περιπλέκοντας περαιτέρω μια ήδη δύσκολη περίοδο της ζωής. Καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια, μεταξύ άλλων, μπορεί να διαγνωστούν αυτή την περίοδο. Άλλα κοινά προβλήματα στα οποία οι νεαροί ενήλικες άνθρωποι είναι συχνά ευάλωτοι περιλαμβάνουν τη χρήση ουσιών, τις διατροφικές διαταραχές, την κατάθλιψη και το άγχος. Μια ανασκόπηση της Εθνικής Έρευνας για τη χρήση ναρκωτικών και την υγεία του 2010 από τη Διοίκηση Υπηρεσιών Κατάχρησης Ουσιών και Ψυχικής Υγείας (SAMHSA) διαπίστωσε ότι η έναρξη των περισσότερων προβλημάτων ψυχικής υγείας συμβαίνει στη νεαρή ενήλικη ζωή και τα άτομα αυτά εντοπίστηκαν να αντιμετωπίζουν ανησυχίες όπως προβληματική ψυχολογική δυσφορία, μείζονα καταθλιπτικά επεισόδια και προβλήματα κατάχρησης αλκοόλ ή ουσιών σε υψηλότερα ποσοστά από ό,τι τα ενήλικα άτομα ηλικίας 26 έως 34 ετών. Ωστόσο, παρά τον υψηλότερο επιπολασμό των προβλημάτων ψυχικής υγείας και χρήσης ουσιών, οι νέοι ενήλικες άνθρωποι είχαν χαμηλότερα ποσοστά θεραπείας από τους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
Πολλά άτομα βιώνουν επίσης μια αλλαγή ή προκλήσεις στις κοσμοθεωρίες τους. Καθώς εισέρχονται σε νέα ακαδημαϊκά περιβάλλοντα, νέους κοινωνικούς κύκλους ή νέα εργασιακά περιβάλλοντα, οι πεποιθήσεις και οι αξίες που διατηρούνταν κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας μπορεί να αμφισβητηθούν από άλλους με διαφορετικό υπόβαθρο ή να αμφισβητηθούν από νέες ιδέες. Στην πραγματικότητα, η έρευνα του Arnett δείχνει ότι πολλά έχουν προσδιορίσει την κατάσταση της απόφασης για τις δικές τους πεποιθήσεις και αξίες ως βασικό μέρος της ενηλικίωσης. Αυτή η πτυχή της νεαρής ενηλικίωσης μπορεί να έρθει σε σύγκρουση με την ταυτότητα, ή με αυτό που πίστευαν ότι ήταν η ταυτότητά τους, και να ανακινήσει συναισθήματα που θα μπορούσαν να συμβάλουν σε προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος ή η κατάθλιψη.
Οι νεαροί ενήλικες άνθρωποι έχουν επίσης υψηλό κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Τραυματισμών, η αυτοκτονία είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου στους Αμερικανούς/στις Αμερικανίδες ηλικίας 15 έως 24 ετών. Ορισμένοι εξέχοντες παράγοντες κινδύνου για την αυτοκτονία περιλαμβάνουν:
- Ιστορικό προηγούμενων προσπαθειών αυτοκτονίας
- Οικογενειακό ιστορικό αυτοκτονίας
- Ιστορικό κατάθλιψης
- Ιστορικό άλλων προβλημάτων ψυχικής υγείας
- Κατάχρηση αλκοόλ ή ουσιών
- Στρεσογόνα γεγονότα της ζωής
- Τραύμα
- Φυλάκιση
Θεραπεία για τα θέματα που αναφέρθηκαν
Οι νέοι ενήλικες άνθρωποι μπορεί συχνά να βρουν την υποστήριξη ενός θεραπευτή/μιας θεραπεύτριας χρήσιμη κατά τη μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση, ειδικά αν αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας ή άλλες δυσκολίες καθώς συνηθίζουν σε νέες προσδοκίες, ρόλους και ευθύνες. Ωστόσο, το χαμηλό ποσοστό αναζήτησης επαγγελματικής βοήθειας έχει αναγνωριστεί ως εμπόδιο στη θεραπεία για πολλά άτομα. Οι κοινοτικές οργανώσεις που υλοποιούν προγράμματα για αυτά μπορεί να προσφέρουν χρήσιμες πληροφορίες και υποστήριξη, αλλά αυτές μπορεί να μην είναι διαθέσιμες σε όλες τις περιοχές. Οι ομάδες αυτές μπορεί να επικεντρώνονται σε μια συγκεκριμένη πρόκληση ή ανησυχία, όπως η κατάχρηση ουσιών ή η κατάθλιψη, αλλά μπορεί επίσης να παρέχουν απλώς ένα χώρο για τα άτομα να συζητήσουν και να συνδεθούν. Τα προγράμματα αυτά μπορεί να είναι συχνά διαθέσιμα και σε πανεπιστημιουπόλεις. Τα περισσότερα προγράμματα είναι ανοιχτά σε όλα τα άτομα, αλλά ορισμένα επικεντρώνονται στη συμπερίληψη διαφορετικών ατόμων που μπορεί να είναι λιγότερο ευπρόσδεκτα σε άλλες ομάδες.
Όταν οι νέοι άνθρωποι αναζητούν βοήθεια για προβλήματα ψυχικής υγείας, μπορούν να επωφεληθούν από μια σειρά παρεμβάσεων και θεραπευτικών μεθόδων. Μεταξύ αυτών είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και η διαπροσωπική θεραπεία, οι οποίες αποτελούν θεραπευτικές προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους αυτούς να εντοπίσουν και να αλλάξουν αρνητικά πρότυπα σκέψης και συναισθήματα και να εργαστούν προς την επίτευξη προσωπικών στόχων. Στη θεραπεία, συνήθως ενθαρρύνονται επίσης να αναπτύξουν και να συνδεθούν με δίκτυα υποστήριξης. Η οικογενειακή θεραπεία μπορεί να είναι μια καλή επιλογή για όσα άτομα από αυτά αντιμετωπίζουν τις μεταβαλλόμενες οικογενειακές καταστάσεις, ειδικά όταν έχει προκύψει ένα ζήτημα που επηρεάζει τις οικογενειακές σχέσεις.
Ένα νέο άτομο μπορεί να διερευνήσει κάποια από τα ακόλουθα ερωτήματα στη θεραπεία:
- Τι με κρατάει δεμένο με τους γονείς μου; Όλοι οι φίλοι μου έχουν μετακομίσει, αλλά δεν αισθάνομαι ακόμα έτοιμ@ να ζήσω μόν@ μου.
- Είναι σωστό να έχω πεποιθήσεις που διαφέρουν από αυτές των γονιών μου; Οι γονείς μου είναι χριστιανοί, αλλά εγώ είμαι αγνωστικιστής/αγνωστικίστρια.
- Ποιοι είναι οι φόβοι/ανησυχίες μου σχετικά με την ανεξαρτησία; Τι κάνω αν δεν μπορώ να τα καταφέρω μόν@ μου;
- Πόσο καλά γνωρίζω τον εαυτό μου; Πώς μπορώ να ανακαλύψω ποι@ πραγματικά είμαι και τι πραγματικά θέλω;
- Ποιες είναι οι αξίες και οι στόχοι μου; Δεν ξέρω αν οι αξίες μου είναι δικές μου ή αν τις έχω μόνο επειδή τις έμαθα από τους γονείς μου.
Μελέτη Περίπτωσης
Θεραπεία για την αντιμετώπιση των συναισθημάτων αποτυχίας σε φοιτήτρια:
Η Αιμιλία, 21 ετών, επέστρεψε πρόσφατα στην πατρίδα της αφού πήρε κακή βαθμολογία για δύο συνεχόμενα τρίμηνα. Οι γονείς της δεν καταλαβαίνουν γιατί απέτυχε σε όλα τα μαθήματα, αφού μέχρι τότε τα πήγαινε καλά με τις σπουδές της, και την παροτρύνουν καθημερινά να επιστρέψει στο κολέγιο, να ξαναδώσει τα μαθήματα και να “προσπαθήσει περισσότερο”.
Αυτή η συνεχής πίεση οδηγεί την Αιμιλία να ζητήσει επαγγελματική βοήθεια και αναφέρει στον ψυχολόγο ότι αισθάνεται άγχος και αγωνία στη σκέψη ότι θα επιστρέψει στο κολέγιο, αλλά και ότι αισθάνεται σαν να έχει αποτύχει για τους γονείς της και ότι εκείνοι είναι απογοητευμένοι μαζί της. Δηλώνει ότι βρήκε το κολέγιο απογοητευτικό και δύσκολο. Τα μαθήματά της δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολα, αλλά δεν είχε πια όρεξη να κάνει τη δουλειά της. Ένας από τους καλούς της φίλους αποφοίτησε νωρίτερα, ενώ ένας άλλος άλλαξε ειδικότητα, και η Αιμιλία αναφέρει ότι δεν τους έχει δει πολύ από τότε. Παρόλο που προσπάθησε να κάνει νέους φίλους, δεν είχε μεγάλη επιτυχία, και τα κορίτσια στον κοιτώνα της έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα. Η Αιμιλία λέει ότι έκαναν συχνά πάρτι, γεγονός που την δυσκόλευε να συγκεντρωθεί. Αναφέρει μοναξιά και πεσμένη διάθεση, καθώς και απογοήτευση για την “ατμόσφαιρα του κολεγίου”, λέγοντας στον θεραπευτή ότι απλά δεν της άρεσε να βρίσκεται στο κολέγιο, αν και της άρεσε να παρακολουθεί μαθήματα και να διαβάζει.
Ο θεραπευτής διαπιστώνει ότι η Αιμιλία είναι ευχαριστημένη με την ειδικότητά της και την καριέρα που ακολουθεί και στη συνέχεια την ρωτά αν έχει εξετάσει άλλες επιλογές για στέγαση. Ρωτάει αν η Αιμιλία έχει σκεφτεί να μεταφερθεί σε ένα κολέγιο πιο κοντά στο σπίτι της ή να επιστρέψει στο πανεπιστήμιο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη σήμερα και να ζήσει εκτός πανεπιστημίου αντί σε φοιτητική εστία. Ο θεραπευτής επισημαίνει ότι πολλοί φοιτητές ζουν μόνοι τους ή με συγκάτοικο και ότι το να έχει το δικό της, ήσυχο χώρο μπορεί να διευκολύνει την Αιμιλία να μελετήσει και να βρει και να διασκεδάσει με φίλους που έχουν ενδιαφέροντα παρόμοια με τα δικά της. Η Αιμιλία λέει στον θεραπευτή ότι οι γονείς της την ενθάρρυναν να ζήσει σε φοιτητική εστία για την “εμπειρία του πανεπιστημίου”, αλλά ότι μπορεί να τη βοηθήσουν να βρει διαμέρισμα τώρα. Αποφασίζει να συζητήσει αυτές τις επιλογές με τους γονείς της. Η Αιμιλία και ο θεραπευτής εξετάζουν επίσης τη δυσκολία που έχει η ίδια να κάνει φίλους και διερευνούν στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν την Αιμιλία να έχει ευκολότερη επαφή με τους ανθρώπους.
ΠΗΓΗ: GoodTherapy
Μετάφραση και Επιμέλεια: Παπαδοπούλου Νατάσσα – Ψυχολόγος, Εκπαιδευόμενη στο 4ετές πρόγραμμα Συστημικής Ψυχοθεραπείας στις ΣΥΝΗΧΗΣΕΙΣ