Μετάφραση Κατερίνα Διαμιανίδη
Οι οικογένειες υπόκεινται ένα είδος πίεσης που οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε ποτέ βιώσει. Μπορεί να νιώθατε πως η οικογένεια σας ευδοκιμούσε πριν την πανδημία του κορονοϊού. Μπορεί να αγωνιζόσαστε ήδη για να πληρώσετε τους λογαριασμούς σας ή να αντιμετωπίζατε άλλες δυσκολίες. Δεν έχει σημασία από που ξεκινήσατε, οι τωρινές σας ανησυχίες για την υγεία, το εισόδημα, τη φροντίδα των παιδιών ενώ τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί είναι κλειστοί, και άλλοι παράγοντες άγχους που επήλθαν από την πανδημία, σημαίνουν ότι σχεδόν όλοι μας μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποια παραπάνω υποστήριξη τώρα.
Ακόμη και όταν οι καιροί είναι δύσκολοι, όλοι οι γονείς έχουν δυνατά σημεία τα οποία μπορούν να αναπτύξουν με την κατάλληλη υποστήριξη. Όταν οι γονείς ευδοκιμούν, μπορούν να δώσουν στα παιδιά τους τι χρειάζονται για να αναπτυχθούν με υγεία και ασφάλεια. Η ενδυνάμωση των οικογενειών είναι μια προσέγγιση που αναγνωρίζει 5 ‘’προστατευτικούς παράγοντες’’, ή δυνατά σημεία- τα οποία χρειάζονται όλες οι οικογένειες. Η ανθεκτικότητα των γονιών είναι ένα από αυτά τα δυνατά σημεία, και είναι εκείνο που έχει δοκιμαστεί και έχει ενισχυθεί παραπάνω, από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε τώρα.
Η ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να διαχειρίζεστε τις αντιδράσεις σας όταν βρίσκεστε υπό πίεση και να λειτουργείτε καλά ακόμη και όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα. Όταν μεγαλώνετε παιδιά, η ανθεκτικότητα σχετίζεται με το να βρίσκεις έναν τρόπο να είσαι ο γονιός που θέλεις να είσαι, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει γύρω σου. Ευτυχώς, η ανθεκτικότητα δεν είναι κάτι που μπορεί να έχει ή να μην έχει κανείς. Και δεν είναι κάτι που χρησιμοποιείται και χάνεται. Αντίθετα, η ανθεκτικότητα είναι μια δεξιότητα που χτίζουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας –συγκεκριμένα όταν βρίσκουμε τρόπους να ξεπεράσουμε την πρόκληση.
Κατά τη διάρκεια αυτών των δύσκολων περιόδων, προσπαθήστε να δώσετε έμφαση στο τι σας βοηθά να χαλαρώσετε, αξιοποιείστε την εσωτερική σας δύναμη, και νιώστε πιο βοηθητικός. Εδώ είναι μερικά πράγματα που πολλοί άνθρωποι βρήκαν βοηθητικά στην ανάπτυξη της ανθεκτικότητας:
- Βρείτε κάτι που μπορείτε να κάνετε για να φροντίσετε τον εαυτό σας κάθε μέρα, ώστε να μπορείτε να φροντίσετε καλύτερα όποιον σας χρειάζεται. Είναι αποδεκτό εάν αυτό που το πραγματοποιεί είναι να αφήσετε τα παιδιά σας να έχουν κάποιον επιπλέον χρόνο στην οθόνη της τηλεόρασης ή του κινητού, ή περιλαμβάνει τα μεγαλύτερα παιδιά να βοηθούν τα μικρότερα, έτσι ώστε να μπορείτε να κάνετε λίγα λιγότερα. Απλώς διαμορφώστε κάποιο χρόνο για τον εαυτό σας για να κάνετε κάτι που βρίσκετε χαλαρωτικό ή ανανεωτικό. Γυμναστείτε, πάρετε λίγο περισσότερο χρόνο για να πιείτε τον καφέ ή το τσάι σας το πρωί, παρακολουθείστε το αγαπημένο σας πρόγραμμα στην τηλεόραση, ή μιλήστε με έναν φίλο.
- Θυμηθείτε ότι κι αυτό θα περάσει. Είναι σημαντικό να κρατάτε την ελπίδα σας για το μέλλον, και να πιστεύετε ότι μια καλύτερη μέρα έρχεται. Όταν πιστεύετε ότι είστε στο μέσο μιας εξαιρετικά δύσκολης ημέρας, σκεφτείτε αυτό που ανυπομονείτε να κάνετε όταν θα επιτρέπεται σε εσάς και τα παιδιά σας να κάνετε τα πράγματα που απολαμβάνετε έξω από το σπίτι, με τους ανθρώπους που αγαπάτε.
- Εξακριβώστε πως νιώθουν τα παιδιά σας, τι τους λείπει, ή τι τους κάνει να γελούν. Επιτρέψτε στο παιδί σας να πάρει πρωτοβουλία, είτε χτίζετε έναν πύργο από τουβλάκια μαζί, είτε συζητάτε για το αγαπημένο τους πρόγραμμα στο Youtube ή το αγαπημένο τους παιχνίδι. Όλοι χρειαζόμαστε κάποιες φορές μια υπενθύμιση ότι μεγαλώνουμε μοναδικούς ανθρώπους – και αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να συνεχίσουμε και στις δύσκολες μέρες.
- Ψάξτε τις στιγμές ευτυχίας και ενθάρρυνσης, ανεξάρτητα από το πόσο μικρές είναι. Παρατηρείστε τι κάνουν οι άνθρωποι στην κοινότητα σας για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Αναζητείστε για δείγματα αλλαγής εποχών, ή για τρόπους που σας κάνουν να βλέπετε ότι τα παιδιά σας μεγαλώνουν.
- Εάν η πίστη είναι μέρος της ζωής σας, μείνετε συνδεδεμένοι στην πίστη της κοινότητας σας. Πολλοί πληθυσμοί έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες για να λατρεία και μελέτη που είναι διαθέσιμη στο διαδικτύου. Η πίστη μπορεί να είναι μια ισχυρή υπενθύμιση για να είμαστε ευγνώμονες για τα καλά πράγματα στη ζωή, και το να έχει κανείς ελπίδα για το μέλλον.
Στο πλαίσιο της Ενδυνάμωσης Οικογενειών, η ανθεκτικότητα είναι μόνο ένας από τους πέντε ‘’προστατευτικούς παράγοντες’’ που γονείς και φροντιστές μπορούν να αναπτύξουν. Όταν χρησιμοποιείτε τους άλλους τέσσερις προστατευτικούς παράγοντες, θα χτίζετε την ανθεκτικότητα σας. Το πως τα βιώνετε μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την οικογένεια σας, την κουλτούρα σας, και την κοινότητα στην οποία ζείτε, αλλά ενδιαφέρει τους πάντες. Εδώ βρίσκονται κάποιες συμβουλές για να εστιάσετε στα δυνατά σημεία της οικογένειας σας, και να επενδύσετε στους προστατευτικούς παράγοντες κατά τη διάρκεια τέτοιων δύσκολων περιόδων.
Οι κοινωνικές συνδέσεις: Μείνετε συνδεδεμένοι ακόμη και όταν δε μπορείτε να είστε μαζί
Είναι ευκολότερο να χειριστείτε τις δυσκολίες ως γονιός όταν μένετε συνδεδεμένοι με την οικογένεια, τους φίλους, τους γείτονες όταν έχετε θετικές σχέσεις μαζί τους. Το να έχετε στη ζωή σας ανθρώπους που σας παρέχουν φροντίδα, σας βοηθά να νιώθετε ασφαλείς, σίγουροι και ενδυναμωμένοι. Τώρα, όταν χρειάζεται να διατηρήσουμε απόσταση από όλους και δε μπορούμε να επισκεφθούμε ένα συγγενικό σπίτι ή να συναντήσουμε τους φίλους μας στην παιδική χαρά, πρέπει να βρούμε τρόπους να διατηρήσουμε αυτές τις συνδέσεις.
- Συνδεθείτε με τους ανθρώπους που σας ενδιαφέρουν και που ενδιαφέρονται για εσάς, τουλάχιστον μια φορά την ημέρα, ακόμη κι αν αυτό είναι ένα σύντομο τηλεφώνημα, η ανταλλαγή μηνυμάτων, ή μια βιντεο-κλήση. Στοχεύστε σε μια μακρόχρονη επικοινωνία όταν μπορείτε.
- Βοηθήστε τα παιδιά σας να κάνουν το ίδιο. Δημιουργείστε ραντεβού για παιχνίδι μέσω βίντεο για τα νεότερα παιδιά, και ενθαρρύνετε τα μεγαλύτερα παιδιά να στέλνουν μηνύματα, να τηλεφωνούν και να κάνουν βίντεο-κλήσεις με τους φίλους τους και τα μέλη της εκτεταμένης οικογένειας.
- Τηλεφωνήστε στους γείτονες σας για να δείτε πως είναι, ειδικά εκείνους που είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία, μένουν μόνοι, ή έχουν ιατρικά προβλήματα. Κατά τη διάρκεια περιόδων πίεσης μπορεί να γίνει πηγή ικανοποίησης να ξέρετε ότι βοηθάτε άλλους. Τα παιδιά μπορεί επίσης να εκτιμήσουν ευκαιρίες να βοηθήσουν άλλους, οπότε συμπεριλάβετε τα όταν μπορείτε.
- Γράψτε μηνύματα με κιμωλία για τους γείτονες που περνούν, αφήστε φιλικά σημειώματα στα γραμματοκιβώτια της πολυκατοικίας σας, ή συμμετέχετε σε δραστηριότητες της κοινότητας, όπως το να βάζετε ένα λούτρινο αρκουδάκι στο μπαλκόνι όταν βγαίνετε για βόλτα.
Χειροπιαστή υποστήριξη: Βρείτε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε
Ακόμη και πριν την κρίση, πολλές οικογένειες έπρεπε να ανησυχήσουν για να πληρώσουν τους λογαριασμούς, για να έχουν ένα ασφαλές καταφύγιο, για να έχουν ιατρική βοήθεια, και για την προσφορά φαγητού και ρουχισμού στα παιδιά τους. Τώρα, ακόμη περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τέτοιες δυσκολίες, πολλοί για πρώτη φορά. Το να αποκτούμε αυτά που χρειάζονται τα παιδιά μας, ακόμη κι όταν σημαίνει ότι ζητάμε βοήθεια, είναι ένα από τα πολλά σημαντικά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι γονείς.
- Μάθετε σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τις υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες όταν οι άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια στην κοινότητα σας. Εάν βρήκατε αυτό το φυλλάδιο σε κάποια οργάνωση της κοινότητας σας τότε μπορεί να γίνει μια σημαντική πηγή πληροφοριών σχετικά με τις τοπικές πηγές πληροφόρησης. Εναλλακτικά, μπορείτε να επισκεφτείτε το διαδίκτυο και να ψάξετε για πόρους στη δική σας περιοχή, χώρα, ή πόλη.
- Εάν ανησυχείτε σχετικά με την ψυχική σας υγεία (ή για την ψυχική υγεία κάποιου άλλου) υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια. Επικοινωνήστε με το γιατρό σας ή καλέστε την κοινωνική υπηρεσία του δήμου σας για να βρείτε το πως μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε θεραπεία μέσω τηλεφώνου ή διαδικτύου.
- Μπορούμε όλοι να παρέχουμε βοήθεια. Οι πράξεις μπορεί να είναι μικρές, όπως το να κουβαλήσετε τα ψώνια αυτών που αδυνατούν να το κάνουν μόνοι τους, αλλά μπορούν να κάνουν μια πραγματική διαφορά.
- Και όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια κάποιες στιγμές. Μπορεί να είναι δύσκολο να ζητήσουμε. Ζητήστε έτσι κι αλλιώς- θα κάνετε το σωστό πράγμα για τα παιδιά σας.
Η γνώση της ανατροφής και της παιδικής ανάπτυξης: Καταλάβετε τι χρειάζεται το παιδί σας τώρα
Το να γνωρίζετε τι να περιμένετε όταν τα παιδιά μεγαλώνουν, κάνει τη δουλειά σας ως γονιός λίγο πιο εύκολη. Τώρα οι καθημερινότητες των παιδιών έχουν διαταραχτεί, καθώς οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία έχουν κλείσει, και οι οικογένειες περνούν ολόκληρες μέρες μαζί στο σπίτι, ή οι γονείς συνεχίζουν να δουλεύουν, παρά το ρίσκο της υγείας τους. Το να μάθουμε τι χρειάζονται τα παιδιά για να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν, μας βοηθά να τα καθοδηγήσουμε σε μια πιο θετική κατεύθυνση.
- Η καθημερινή ρουτίνα είναι χαλαρωτική και για τους γονείς και για τα παιδιά. Τα παιδιά νηπιακής ηλικίας, για παράδειγμα, ευδοκιμούν με τα τακτά γεύματα, την ώρα παιχνιδιού, ώρες ύπνου μέσα στη μέρα, ώρες μπάνιου, και ώρες βραδινού ύπνου. Είναι αποδεκτό να είστε εκτός προγράμματος και να είστε λίγο ανοργάνωτοι κάποιες φορές, και μετά, όταν μπορείτε, να επιστρέφετε στην καθημερινή σας ρουτίνα.
- Δώστε προσοχή στα δικά σας συναισθήματα ως γονιός. Τι κάνουν τα παιδιά σας που σας κάνει να νιώθετε καλά; Τι σας εκνευρίζει περισσότερο; Σε τι αντιδρούν καλά σε εσάς, και τι σας δημιουργεί περισσότερη σύγκρουση; Σε ποιες μάχες πρέπει να λάβετε μέρος, και ποιες μπορείτε να αφήσετε; Πού χρειάζεστε περισσότερες στρατηγικές, και σε ποιον μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια στην ανάπτυξη αυτών των στρατηγικών;
- Ακόμη και τα μικρά παιδιά μπορεί να βιώσουν το πένθος. Εάν η οικογένεια σας έχει χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο, ή είστε ανήσυχοι για κάποιον που είναι πολύ άρρωστος, μιλήστε στα παιδιά σας για το πως νιώθετε.
- Μάθετε τι να περιμένετε σε κάθε στάδιο της εξέλιξης. Οι βοηθητικοί πόροι αναπτύσσονται από παιδίατρους και επαγγελματίες στην παιδική ανάπτυξη περιλαμβάνουν: Για γονείς βρεφών, νηπίων, και προσχολικής ηλικίας: https://www.zerotothree.org/parenting ή https://www.cdc.gov/ncbddd/actearly/milestones/. Για γονείς όλων των σταδίων ανάπτυξης: https://healthychildren.org/English/Pages/default.aspx ή https://childdevelopmentinfo.com/#gs.wok06r
Κοινωνικές και συναισθηματικές ικανότητες των παιδιών: Αναπτύξτε τη συναισθηματική και συνεργατική υγεία
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, πρέπει να μάθουν πως να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους, να επικοινωνούν τι νιώθουν και να εκφράζονται, να χτίζουν υγιείς σχέσεις με τους συνομήλικους και τους ενήλικες. Αυτό είναι δυσκολότερο όταν όλοι βιώνουν άγχος και πίεση. Κάποια παιδιά θα έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στο να διαχειριστούν την πίεση- και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές συμπεριφορές, όπως σωματική επιθετικότητα ή την απομάκρυνση από τα αγαπημένα πρόσωπα. Η παροχή βοήθειας στα παιδιά για την κατανόηση και την έκφραση των συναισθημάτων τους μειώνει θετικά την ένταση στο τώρα και χτίζει τις επικοινωνιακές δεξιότητες που θα χρειαστούν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
- Τα νεαρά παιδιά χτίζουν αυτές τις δεξιότητες κυρίως από την εξάσκηση με τους γονείς. Η τωρινή επένδυση προσοχής σε αυτά θα οδηγήσει αργότερα σε παιδιά πιο σίγουρα για τον εαυτό τους, και πιο ικανά.
- Τα παιδιά βρεφικής ηλικίας είναι ευαίσθητα στα επίπεδα άγχους των γονιών και των φροντιστών τους, και στη διακοπή της συνηθισμένης τους ρουτίνας. Να είστε όσο το δυνατόν πιο ακριβείς και ήρεμοι μπορείτε. Μιλήστε, τραγουδήστε, διαβάστε στα βρέφη σας και παρακολουθήστε πως θα ανταποκριθούν σε εσάς.
- Τα παιδιά νηπιακής ηλικίας συγκεκριμένα χρειάζονται πολλή προσοχή – χαρίστε όσοι περισσότερη μπορείτε, διαφορετικά είναι πιθανόν να κεντρίσουν την προσοχή με λιγότερο θετικούς τρόπους. 30 αγκαλιές μέσα στη μέρα είναι ένα εξαιρετικός στόχος.
- Το να διαβάζετε μαζί είναι εξαίσιο, και είναι εξίσου καλό για τα μεγαλύτερα παιδιά που ενδέχεται να αλλάζουν θέση ανάμεσα στον αναγνώστη και τα μικρά παιδιά που μπορεί να χρειάζονται να τους διαβάζουν. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να θέλουν να τραγουδήσουν ή να χορέψουν μαζί σας ή με τα μικρότερα αδέρφια τους.
- Ρωτήστε τα παιδιά σας για αυτό που σας ανησυχεί. Αφήστε τα να μιλήσουν για τους φόβους τους, ή για το ότι τους λείπουν οι φίλοι τους, και ρωτήστε τα τι συμβαίνει στον κόσμο. Βοηθήστε τα να κατανοήσουν ότι τα συναισθήματα τους είναι αποδεκτά.
Και κάτι ακόμη. Μπορεί να είναι εύκολο να είστε συναισθηματικά φορτισμένοι από συμβουλές, ακόμη και τις καλές συμβουλές. Εδώ είναι μια πολλή σύντομη λίστα που μπορείτε να κολλήσετε στο ψυγείο ή να αποθηκεύσετε στο κινητό σας:
- Η αυτό-φροντίδα είναι καλή για εσάς και για τα παιδιά σας. Δε μπορείτε να δώσετε κάτι που δεν έχετε.
- Να είστε συμπονετικοί με τον εαυτό σας. Κανείς δεν είναι ένας τέλειος γονιός, και κάποιες μέρες θα είναι καλύτερες από άλλες.
- Δώστε στα παιδιά σας θετική προσοχή, μοιραστείτε στιγμές ευτυχίας και γέλιου, και βοηθήστε τα να ανακαλύψουν τα συναισθήματα τους. Η δομή είναι καλή, αλλά εξίσου καλή είναι και η ευελιξία!
- Μείνετε συνδεδεμένοι και βοηθήστε τα παιδιά σας να μείνουν συνδεδεμένοι με τους σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή τους.
- Ζητήστε βοήθεια. Και βοηθήστε τους άλλους.