Εργαστήρια Συμπεριληπτικής-Ολοκληρωμένης Σεξουαλικής Εκπαίδευσης (ΣΟΣΕ)

«Όταν εν τέλει ο άνθρωπος ερωτώμενος, αναφορικά με εκείνο που ήταν, δεν μπορούσε να εξηγήσει την σεξουαλικότητα του και το ασυνείδητο του, τις συστηματικές μορφές της γλώσσας του ή την κανονικότητα των πλασμάτων της φαντασίας του, αναζωπυρώθηκε το θέμα  της σκληρής εργασίας για μια ελευθερία που δεν θα είχε μορφή και δομή, για μια προσπάθεια  της συνείδησης να κατανοήσει τα όρια της ως ένα γίγνεσθαι που δεν θα ήταν παιχνίδι σχέσεων που δεν θα ήταν σύστημα,  που δεν θα ήταν κανόνας αλλά ένας εσωτερικός δυναμισμός για να διασωθεί ο άνθρωπος ως ιστορικό υποκείμενο και όχι ως θύμα των ιστορικών προκαταλήψεων». Michel Foucault

Ο γενικότερος σκοπός των Εργαστηρίων είναι να εφοδιάσει τις/τους συμμετέχουσες/-οντες με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες φέροντάς τους σε ενεργητική/βιωματική επαφή με θέματα και προβληματικές που σχετίζονται με τη σεξουαλική εκπαίδευση. Ο απώτερος στόχος είναι να τους δώσει τη δυνατότητα επένδυσης της εμπειρίας αυτής στις εκπαιδευτικές πρακτικές τους καθώς επίσης και στην προσωπική και κοινωνική τους ζωή, στα ατομικά και συλλογικά τους όνειρα. Μια ακόμη βασική επιδίωξη των Εργαστηρίων είναι να μαθαίνουμε ακούγοντας τον εαυτό μας και τους άλλους και να προχωράμε σχεδιάζοντας τα βήματά μας με συνείδηση της ευθύνης ότι μέσα από τη δική μας προσπάθεια συνδιαμορφώνεται η συλλογική αφήγηση για τα φύλα και τη σεξουαλικότητα.

Πολλά από τα ζητήματα που διαπραγματεύεται η Συμπεριληπτική-Ολοκληρωμένη Σεξουαλική Εκπαίδευση (ΣΟΣΕ) συνδέονται με ταυτίσεις και προκαταλήψεις που δια μέσου εσωτερικεύσεων κληρονομήσαμε από την οικογένεια και τις/τους προγόνους μας, αλλά και από την Ιστορία και την κουλτούρα, τα οποία ενδέχεται να οδηγούν σε συμπαγείς, άκαμπτους, μη συμπεριληπτικούς τρόπους επικοινωνίας, συχνά παρά τη θέλησή μας. Θα επιχειρήσουμε να συνδεθούμε ενεργητικά με όλα αυτά, να τα δούμε από διαφορετικές οπτικές γωνίες, να αποδομήσουμε τους τρόπους οργάνωσής τους και να τα επανα-νοηματοδοτήσουμε διερευνώντας τις επιδράσεις τους στο παρόν το οποίο μπορεί να εμπλουτίζεται απεριόριστα όταν αξιοποιείται ο πολιτιστικός κρίκος με το παρελθόν.

Με διαρκή σύνδεση των θεματικών, των μεθόδων και των στόχων με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τα Δικαιώματα του Παιδιού, το Πλαίσιο Αναφοράς Ικανοτήτων για Δημοκρατικό Πολιτισμό και τον Τεχνικό Οδηγό της UNESCO για τη Συμπεριληπτική-Ολοκληρωμένη Σεξουαλική Εκπαίδευση (ΣΟΣΕ), θα επιχειρήσουμε να συν-κατασκευάσουμε ένα δημοκρατικό, υποστηρικτικό περιβάλλον ασφάλειας, σεβασμού, ισότητας και συμπερίληψης της ποικιλομορφίας της ανθρώπινης ύπαρξης. Ένα περιβάλλον -σαν αυτό που χρειάζεται να δημιουργούμε στην τάξη- όπου θα επανανοηματοδοτούμε συλλογικά σχετικά ζητήματα όπως οι κυρίαρχοι λόγοι για τα φύλα και τη σεξουαλικότητα και οι δυναμικές επιβολής τους, οι νοηματικές διχοτομήσεις στις αρσενικές και θηλυκές πλευρές μας, η ντροπή, η ενοχή, οι φοβίες και η λογοκρισία της ερωτικής/σεξουαλικής επιθυμίας – όλα αυτά που μας απομακρύνουν από την επιθυμία μας, δημιουργούν εμπόδια στην κατανόηση και συμπερίληψη της ετερότητας και καθυστερούν τους μετασχηματισμούς που ονειρευόμαστε στο σχολείο και στην κοινωνία.

Κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων, η θεωρία προσεγγίζεται συνοπτικά και δίνονται πληροφορίες, ιδέες, προτάσεις και βιβλιογραφία για περαιτέρω μελέτη καθώς και παραδείγματα και πρακτικές για την ενίσχυση του σχεδιασμού και της υλοποίησης προγραμμάτων ΣΟΣΕ. Η εστίαση είναι κυρίως στη βιωματική γνώση, στην προσωπική ενδυνάμωση, στο ξεπέρασμα της ντροπής, στην ενίσχυση εσωτερικών μετασχηματιστικών διεργασιών και στους τρόπους δημιουργίας χώρων όπου οι μαθήτριες/-ές θα αισθάνονται ασφάλεια αλλά και ενδιαφέρον, να εκφράσουν και να συζητήσουν διαφορετικές απόψεις, ερωτήματα, ανησυχίες και εμπειρίες με αυθεντικό και δημιουργικό τρόπο, αλλά και με σεβασμό για κάθε ετερότητα.

Θα εργαστούμε επίσης, πάνω στις πολλαπλές πτυχές της σεξουαλικότητας, του έρωτα, του ερωτισμού και της απόλαυσης στη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία,  αφουγκραζόμενες/-οι όλες τις σεξουαλικές ταυτότητες να μεταφέρουν τα δικά τους νοήματα και να συνδιαμορφώνουν το λόγο περί σεξουαλικότητας.

Θα πειραματιστούμε με σύγχρονες δημοκρατικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις, που εμπεριέχουν τη συνεργασία, τον ανοιχτό διάλογο και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, ενοποιούν τη γνωσιακή μάθηση με τη μάθηση μέσω συναισθημάτων και εμπειριών και ενδυναμώνουν προς την κατεύθυνση της προσωπικής και κοινωνικής αλλαγής. Η Τέχνη και η Λογοτεχνία αποτελούν αναπόσπαστα εργαλεία αυτής της προσπάθειας.

Αναγνωρίζοντας την περιπλοκότητα και την πολυθεματικότητα της σεξουαλικής εκπαίδευσης θα αντλήσουμε πληροφορίες από σχετικά επιστημονικά πεδία, όπως τις σύγχρονες θεωρίες των Σπουδών Φύλου, της Κοινωνιολογίας, της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, της Ψυχανάλυσης, της Ψυχολογίας, της Παιδαγωγικής, της Γλωσσολογίας, της Φιλοσοφίας, της Ιστορίας, της Βιολογίας, της Βιοηθικής, των Επιστημών της υγείας κ.α. εστιάζοντας στην εφαρμοσμένη διάστασή τους και τη διασύνδεση των θεωρητικών προσεγγίσεων με τη σύγχρονη εκπαιδευτική πράξη.

– Κατά τη διάρκεια των εκπαιδεύσεων θα δίνεται υποστηρικτικό φωτοτυπημένο υλικό. Μετά το τέλος κάθε εκπαίδευσης θα δημιουργείται ομαδικό e-mail στο οποίο θα αποστέλλεται συμπληρωματικό υλικό και στη συνέχεια, οι συμμετέχουσες/-οντες θα έχουν την ευκαιρία να μοιράζονται σε αυτό εμπειρίες, ερωτήματα και εκπαιδευτικό υλικό, σε βάθος χρόνου.

– Η ομάδα των συμμετεχουσών/-όντων δε θα ξεπεράσει τα 15 άτομα ώστε να υπάρξει ουσιαστικός ενσώματος διάλογος και χρόνος για ανταλλαγή απόψεων και βιωμάτων. Γι’ αυτό θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας

– Ο 1^ος Κύκλος, αλλά και οι άλλοι κύκλοι που θα ακολουθήσουν, είναι αυτόνομοι και δε χρειάζεται κάποια προηγούμενη εκπαίδευση.

– Τα Εργαστήρια θα υλοποιηθούν δια ζώσης, με την τήρηση όλων των μέτρων προφύλαξης για την μετάδοση του κορονοϊού, από την Έλενα Σκαρπίδου σε συνεργασία με τις Συνηχήσεις στις 4 και 5/12. Ωρες: Σάββατο, 9.30 – 5.30 και Κυριακή 3.30 – 7.30.

Χώρος υλοποίησης : Βασιλέως Aλεξάνδρου 6 Καισαριανή

– Κόστος συμμετοχής: 100 ευρώ

– δηλώσεις συμμετοχής στο elskarpidou@yahoo.gr

-πληροφορίες στο τηλέφωνο 6944510403

αξιολογήσεις  για τα εργαστήρια της Έλενας Σκαρπίδου

Θα έλεγα ότι τυχερά θα είναι τα πλάσματα που θα έχουν την ευκαιρία να βρεθούν με την Έλενα Σκαρπίδου  μία, έστω,  από τις επιμορφώσεις της πάνω στη Σεξουαλική Αγωγή. Μια καθόλα ολοκληρωμένη εκπαιδευτική και αυτό-γνωστική εμπειρία για όποιες-ους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τι μπορεί να σημαίνει  Sexouality Educator. Βασισμένη στις σύγχρονες δημοκρατικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις, στους επίσημους ανα το παγκόσμιο χάρτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με μεγάλη εμπειρία πρακτικής εφαρμογής αλλά και με θεωρητικό υπόβαθρο, μια γυναίκα πρωτοπόρος στην Ελλάδα, μπορεί να μεταφέρει με τον πιο συμπεριληπτικό τρόπο ή αλλιώς  με ολιστικό πνεύμα, τις γνώσεις, και την εφαρμοσμένη της πρακτική στον τομέα αυτό. Δίνει απλόχερα, όλη αυτή την συμπυκνωμένη πια εμπειρία της, αφήνοντας το κάθε πρόσωπο να έχει το χώρο και το χρόνο του, ώστε εναρμονισμένα με τον εαυτό του και με ελεύθερη την κριτική σκέψη, να βρει τελικά το δικό του τρόπο προσέγγισης. Χάρη στη δουλειά της Έλενας Σκαρπίδου και του Πολύχρωμου Σχολείου, και ιδιαιτέρως του συνεργατικού πνεύματος με το οποίο φέρνει σε επαφή όλα τα πρόσωπα- πολλών ειδικοτήτων- εδώ και αλλού, που νοιάζονται και δουλεύουν σε αυτό τον τομέα, μπορούμε να νιώθουμε ότι έχουμε στην Ελλάδα αξιόλογα και ικανά πρόσωπα στην ουσιαστική επιμόρφωση για τη Σεξουαλική Αγωγή, για όλες τις ηλικιακές ομάδες. Πολλά συγχαρητήρια!!! Ελπίδα και φως στο σκοτάδι μας!!!

Ευρυδίκη Σαμαρά – Θεατροπαιδαγωγός

Το εργαστήρι της Έλενας για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση με βοήθησε να εντοπίσω τους στόχους και τις προθέσεις μου ώστε να μπορώ να το εντάξω στη  θεραπευτική διαδικασία. Επίσης με βοήθησε να εντοπίσω τα δικά μου ελλείμματα και να δουλέψω πάνω σε αυτά ώστε να μπορώ να αποδώσω καλύτερα και πιο ελεύθερα. Τέλος μέσα από τη διαδικασία του εργαστηρίου και με οδηγό την Έλενα κατάλαβα τη σημασία της βιωματικής μάθησης και του χιούμορ στη διδασκαλία της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Γ.Κ.

“Την Κυριακή το απόγευμα, μετά από ένα διήμερο συμμετοχής στο Εργαστήρι Σ.Ο.Σ.Ε. γύρισα στο σπίτι κουρασμένη αλλά γεμάτη… Γεμάτη από γνώσεις, αλλά κυρίως γεμάτη από ερωτήματα, σκέψεις, διάθεση και όρεξη για το παρακάτω… Γεμάτη επίσης από συναντήσεις, από συμπόρευση, γεμάτη από καρδιές ανοιχτές κι ελπίδα για μία κοινωνία πιο ανθρώπινη, που θα χωρά όλες τις ιστορίες του κόσμου με αγάπη…!” Α. Μ.

Η ΣΟΣΕ με την Έλενα Σκαρπίδου ήταν μια γεμάτη εμπειρία από πάρα πολλές απόψεις και ανυπομονώ να περάσουμε στο επόμενο της στάδιο. Η Έλενα έχει χτίσει ένα διήμερο γεμάτο πληροφορίες, βιωματικές ασκήσεις και ευκαιρίες για ενδοσκόπηση, πολύτιμα εργαλεία για τη φαρέτρα της εκπαιδεύτριας στη συμπεριλιπτική σεξουαλική εκπαίδευση Ν.Β..

Αναλυτικά τα Εργαστήρια  Συμπεριληπτικής-Ολοκληρωμένης Σεξουαλικής Εκπαίδευσης (ΣΟΣΕ) απευθύνονται:

• σε εκπαιδευτικούς διαφόρων βαθμίδων, οι οποίοι επιθυμούν να εμβαθύνουν στον τομέα της σεξουαλικής εκπαίδευσης παιδιών και εφήβων, να αναλάβουν τη συγκεκριμένη θεματική στα πλαίσια του μαθήματος «Εργαστήρια Δεξιοτήτων του 21^ου αιώνα» ή/και να εισάγουν σχετικές θεματικές στις εκπαιδευτικές πρακτικές τους.

• σε πτυχιούχους και φοιτήτριες/-ές τμημάτων ψυχολογίας, παιδαγωγικής, καθηγητικών σχολών και τμημάτων ανθρωπιστικών επιστημών,

• σε ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, θετροπαιδαγωγούς, άτομα που φροντίζουν παιδιά και νεαρά άτομα σε κοινωνικές δομές ευάλωτων πληθυσμών

• σε στελέχη εκπαίδευσης και γενικότερα σε άτομα που σχεδιάζουν εκπαιδευτικές πολιτικές και συναφή προγράμματα.

Θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής

Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά: info@synixiseis.gr……….

Στα Εργαστήρια θα παρευρίσκονται 1-2 εκπαιδεύτριες από την ομάδα εκπαιδευτριών του Πολύχρωμου Σχολείου που θα συμβάλλουν βοηθητικά.

Το 10% των εσόδων θα δοθεί ως οικονομική ενίσχυση στο Πολύχρωμο Σχολείο

1^ος Κύκλος

1^η Ημέρα

• Σα να γλιστρώ στον πάγο
• Ας γνωριστούμε – οι προσδοκίες μου
• Λέξεις σαν σύννεφα
• Οδύσσεια ανακαλύψεων
• Τι θα ήθελα να ήξερα
• Με δικά τους λόγια… 
• Σύρτης ασφαλείας
• Οι κανόνες, πάντα οι κανόνες…
• Προς μια κουλτούρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
• “Εμπόλεμη ζώνη”
• Τι είναι και τι δεν είναι
• Αναστοχασμός

2^η Ημέρα

• Ο πελαργός και τα λάχανα
• Sexy journey
• Το δέντρο των επιρροών
• Η δική μου πορεία
• Η αστεία πλευρά
• Μετρητής άνεσης
• Κάτι που με καίει
• Εμπνέομαι και προχωρώ
• Αναστοχασμός

Αναμενόμενα αποτελέσματα 1^ου Κύκλου:

Με την ολοκλήρωση του 1^ου Κύκλου των Εργαστηρίων, οι συμμετέχουσες/-οντες, όσον αφορά το γνωστικό πεδίο θα είναι σε θέση:

• να αναγνωρίζουν την πολυπλοκότητα και την πολυθεματικότητα της σεξουαλικής εκπαίδευσης (θεματικές, βασικά χαρακτηριστικά, βασικές αρχές)
• να αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα, το ρόλο και τη σημασία της ΣΟΣΕ για την επίτευξη της Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας
• να αναλύουν την έννοια της Σεξουαλικότητας,
• να γνωρίζουν τις βασικές αντιρρήσεις για την εισαγωγή της σεξουαλικής εκπαίδευσης στο σχολείο
• να γνωρίζουν τα Σεξουαλικά και Αναπαραγωγικά Δικαιώματα
• να γνωρίζουν βασικές πληροφορίες για την Ιστορία της Σεξουαλικότητας
• να γνωρίζουν τις κυριότερες θρησκευτικές αντιλήψεις για τον έρωτα και τη σεξουαλικότητα
• να αναγνωρίζουν τις προσωπικές τους αντιλήψεις για τη σεξουαλικότητα και να παρακολουθούν τις μετακινήσεις
• να εξερευνούν και να εφαρμόζουν ενεργητικές και συμμετοχικές μεθόδους μάθησης
• να αναγνωρίζουν τη συνεχή ανάγκη για αυτομόρφωση, επιμόρφωση και αναστοχασμό

Όσον αφορά τις δεξιότητες και τις αξίες θα είναι σε θέση:

• να αποκρυπτογραφούν τα νοήματα, να αναγνωρίζουν τις προκαταλήψεις και να επιχειρηματολογούν υπέρ της ΣΟΣΕ με σεβασμό και ευελιξία βασιζόμενες/-οι σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα και τα Δικαιώματα του Παιδιού
• να συνδέουν των Ανθρώπινα Δικαιώματα με τα Σεξουαλικά και Αναπαραγωγικά δικαιώματα με το περιεχόμενο και τους στόχους της ΣΟΣΕ
• να επιτυγχάνουν συναίνεση για να εκπληρώνουν τους στόχους της ομάδας προστατεύοντας παράλληλα τα δικαιώματα όλων μελών
• να συνειδητοποιούν και να συνδιαλέγονται με τις προσωπικές αντιστάσεις, συναισθήματα ντροπής και φόβους και πώς επηρεάζουν την υλοποίηση της ΣΟΣΕ
• να αναζητούν, να εντοπίζουν και να επιλέγουν αξιόπιστες επιστημονικές πληροφορίες και εκπαιδευτικό υλικό σχετικές με τις θεματικές της ΣΟΣΕ (αυτόνομη μάθηση)
• να χρησιμοποιούν ιστορικά στοιχεία και μαρτυρίες για την ενίσχυση των επιχειρημάτων τους
• να χρησιμοποιούν το Ημερολόγιο εκπαιδεύτριας/-τή ΣΟΣΕ ως εργαλείο ενδοσκόπησης, μετασχηματισμού, ενδυνάμωσης, και διαρκούς αυτομόρφωσης
• να παρακολουθούν, να καθορίζουν και να ιεραρχούν τις ανάγκες του περιβάλλοντος στο οποίο εργάζονται
• να καλλιεργούν τον ανοιχτό διάλογο και την κριτική σκέψη
• να προσεγγίζουν με θετικό τρόπο την ευχαρίστηση που πηγάζει από τη σεξουαλική δραστηριότητα
• να χρησιμοποιούν το χιούμορ ως εκπαιδευτικό εργαλείο
• να δημιουργούν τοπία σεβασμού, αξιοπρέπειας και συμπερίληψης
• να εμπνέουν ενθουσιασμό ώστε να επιτυγχάνονται οι στόχοι
• να αναζητούν συνεργασία και  υποστήριξη

Σύντομο βιογραφικό εκπαιδεύτριας

Η Έλενα Σκαρπίδου είναι εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και συντονίστρια ομάδων εφήβων, με θέμα «Σεξουαλική Αγωγή -Διαφυλικές Σχέσεις», στα πλαίσια των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας.

Επίσης είναι εκπαιδεύτρια Σεξουαλικής Εκπαίδευσης σε ομάδες γονέων και εκπαιδευτικών και έχει εμπειρία στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών βιωματικών εργαστηρίων και εκπαιδευτικών παιχνιδιών σε θέματα που αφορούν τη Συμπεριληπτική Σεξουαλική Εκπαίδευση, τις Έμφυλες Σχέσεις, τον ομοφοβικό/τρανσφοβικό εκφοβισμό και τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα στο σχολείο.

Έχει συμμετάσχει στη συγγραφική ομάδα του Ευρωπαϊκού έργου HOMBAT, το οποίο στοχεύει στην αντιμετώπιση της ομοφοβίας και τρανσφοβίας στα σχολεία, στην ομάδα του Ευρωπαϊκού έργου GEM, το οποίο στοχεύει στην αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, του Ευρωπαϊκού έργου FAROS για τα εγκλήματα μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, καθώς και στην ομάδα συγγραφής του εκπαιδευτικού εργαλείου του ΟΚΑΝΑ, «Το σχολείο που μας χωράει», ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης  των εκπαιδευτικών  για την καταπολέμηση του αποκλεισμού στη σχολική κοινότητα.

Από το 2017 είναι υπεύθυνη του Τομέα Εκπαίδευσης του Πολύχρωμου Σχολείου, ΜΚΟ -με μέλη από το χώρο της εκπαίδευσης, της ψυχικής υγείας και των κοινωνικών επιστημών- που αναδεικνύει το θέμα των διακρίσεων γύρω από ζητήματα Σεξουαλικού Προσανατολισμού, Ταυτότητας, Έκφρασης και Χαρακτηριστικών Φύλου στο ελληνικό εκπαιδευτικό πλαίσιο και προωθεί τη συμπερίληψη.

Επίσης είναι συνεργάτιδα των Συνηχήσεων και ιδρυτικό μέλος της Intersex Greece (ΜΚΟ για τα δικαιώματα των ίντερσεξ ατόμων)