Αντιμετώπιση του ψυχικού τραύματος με τη Yoga

 Μια συνέντευξη με τον Bessel van der Kolk

Ο Bessel van der Kolk, κλινικός ψυχίατρος και συγγραφέας του μπεστ-σέλερ “The Body Keeps the Score”, μοιράζεται για το πώς η yoga μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση από τις επιρροές του ψυχικού τραύματος.

Διαβάστε την μετάφραση των όσων λέει σε ένα σχετικό βίντεο:

-Το τραύμα έχει να κάνει με τρομακτικά αισθήματα (feelings) που επηρεάζουν τον οργανισμό σε σωματικό-σπλαχνικό επίπεδο.

-Δεν πρόκειται μόνο για σκέψεις που αφορούν αναμνήσεις. Πρόκειται για το ότι το σώμα κατακλύζεται από αισθήσεις (sensations) που είναι πραγματικά ανυπόφορες.

-Αυτή η περιγραφή του ψυχικού τραύματος είναι διαφορετική για το πως οι περισσότεροι κλινικοί μιλούν για το τραύμα, το οποίο περιγράφουν σαν μια ανάμνηση που πρέπει να αφομοιωθεί.

-Δεν συμφωνώ με αυτή τη περιγραφή της ανάμνησης που πρέπει να αφομοιωθεί.

-Η τραυματική εμπειρία αφορά για το πως το «σώμα παγώνει» ή για το πως βιώνεται η «στεναχώρια, σαν πόνο στη καρδιά» ή για το πως βιώνονται «δύσκολα συναισθήματα στο στομάχι».

-Αυτό που χρειάζεται είναι να η ανάκτηση της επαφής με το σώμα. Αυτή είναι μια κεντρική θεματική στην αντιμετώπιση του τραύματος.

-Οι συγκινήσεις (emotions) αφορούν σωματικές αισθήσεις (sensations). Για παράδειγμα νιώθεις χαρά στο στήθος σου, νιώθεις χαρά στις κινήσεις σου.

-Αντίθετα, όταν η «καρδιά σου είναι ραγισμένη» το αισθάνεσαι στο στήθος σου. Όταν στεναχωριέσαι το αισθάνεσαι σαν σφίξιμο στη κοιλιά.

-Οι συγκινήσεις (emotions) πραγματικά αφορούν τις σωματικές αισθήσεις (sensations).

-Το αποτέλεσμα του να έχεις βιώσει τραύμα είναι, ότι έχεις ανυπόφορες σωματικά αισθήσεις (sensations).

-Στις συναντήσεις με τους θεραπευτές σας συζητάτε μαζί τους για τις τραυματικές εμπειρίες που έχετε βιώσει, αλλά το κεντρικό σημείο δεν είναι το τι σας συνέβη στο παρελθόν, αλλά το ότι το σώμα σας «έχει παγώσει» σε επώδυνες σωματικές αισθήσεις τις οποίες αισθάνεστε, για παράδειγμα σαν σφίξιμο στο στήθος ή στα στομάχι.

-Αυτό που χρειάζεστε είναι βοήθεια στο να ανακτήσετε το σώμα σας.

-Πραγματοποιήσαμε μία έρευνα για τη σχέση του ψυχικού τραύματος με το ανοσοποιητικό σύστημα και βρήκαμε, ότι όταν οι άνθρωποι βιώνουν τραυματικές καταστάσεις το ανοσοποιητικό τους σύστημα αρχίζει να αντιδρά υπερβολικά και να επιτίθεται στον εαυτό του.

-Νομίζω ότι αυτή είναι μια καλή μεταφορά για το πως τα σώματα των ανθρώπων «παγώνουν» σε μία αντίδραση τρόμου.

-Έχω διερευνήσει πολλές διαφορετικές μεθόδους για την αντιμετώπιση του ψυχικού τραύματος. Απ’ όλες αυτές συμπέρανα, ότι η Yoga είχε την καλύτερη αποδοχή.

-Μία από τις αισθήσεις που έχουν οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν βιώσει τραυματικές εμπειρίες, είναι ότι αισθάνονται ότι τίποτα δεν θα αλλάξει ποτέ.

-Όμως όταν ξεκινούν Yoga παρατηρούν, ότι βάζουν το σώμα τους σε κάποια άβολη στάση και ότι σε λίγο θα τελειώσει αυτή η δυσκολία.

-Έτσι αρχίζουν να αποκτούν την «αίσθηση του χρόνου», η αντίληψη της οποίας, είναι μια πολύ σημαντική διάσταση και η κατανόηση της, συνεισφέρει στο να μπορέσουν να επεξεργαστούν το τραυματικό βίωμα.

–«Άσχημα» πράγματα συμβαίνουν στους ανθρώπους συνέχεια και ο τρόπος που χρειάζεται να κινηθεί κανείς στη ζωή, είναι με το να λέει, «σήμερα τα πράγματα είναι χάλια, αλλά αύριο είναι μια καινούρια μέρα», Έτσι κάποιος αποκτά την αίσθηση του χρόνου, που του επιτρέπει να έχει αυτή τη προοπτική.

-Αυτή η αίσθηση «του ότι τα πράγματα θα περάσουν» δυσκολεύει για τους ανθρώπους που έχουν βιώσει τραύμα. Η αποκατάσταση της διάστασης της αίσθησης του χρόνου, είναι κάτι στο οποίο η Yoga συνεισφέρει και είναι ένα από τα σημαντικά οφέλη της.

-Επιπλέον, η  Yoga βοηθά τους ανθρώπους να εμπεριέξουν τον εαυτό τους και με ασφάλεια να «νιώσουν» το σώμα τους. Τους βοηθά να αισθανθούν πράγματα που μπορεί να φοβούνται να αισθανθούν.

-Ένα μεγάλο μέρος της έλξης μου για τη Yoga είναι η κατανόηση, ότι όταν κάποιος έχει υποστεί τραύμα δεν θέλει να «νιώθει αυτά που νιώθει και δεν θέλει να ξέρει αυτά που ξέρει». Αυτό είναι πυρηνικό μέρος του προβλήματος.

-Είναι σημαντικό το ότι η Yoga καθιστά ασφαλές για εσάς να βιώσετε τον εαυτό σας, παρόλο που η εμπειρία σας μπορεί να μην είναι τόσο καλή.

-Ένα από τα πράγματα που μου αρέσει ιδιαίτερα στη διδασκαλία της Yoga είναι για παράδειγμα, ότι  μπορεί να σας πουν να κρατήσετε αυτή την στάση για πέντε αναπνοές.

-Με τη πρώτη αναπνοή λέτε στον εαυτό σας, «δεν πρόκειται να τα καταφέρω, ή ότι θα το δοκιμάσω μια φορά και μέχρι εκεί» και μετά να δοκιμάζετε να προσπαθείτε να το κάνετε και να παρατηρείτε ότι όλο αυτό έχει ένα τέλος.

-Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος που η Yoga σας βοηθά να κάνετε πράγματα που δεν θα τα κάνατε συνήθως ή δεν θα τα τολμούσατε. «Δοκιμάζετε μόνο για λίγες αναπνοές και μετά τελειώνει η δυσκολία της στάσης και μετά λέτε στον εαυτό σας, τα κατάφερα!» Και αυτά είναι κάποια από τα στοιχεία της Yoga τα οποία εκτιμώ βαθιά!

-Αυτό που κάνουμε στο εργαστήρι Yoga είναι να εισάγουμε τους συμμετέχοντες στο πως να έχουν την εμπειρία να βιώσουν τον εαυτό τους με ασφάλεια.

-Για κάποιους ανθρώπους μπορεί να είναι φοβιστικό να τους ζητηθεί να αναπνεύσουν και να παρατηρήσουν στο τι τους συμβαίνει. Μερικά απλά πράγματα μερικές φορές μπορεί να φανούν για κάποιους δύσκολα.

-Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε, όπως έδειξε η έρευνά μας, ότι μία σταθερή πρακτική της Yoga για ένα άτομο το οποίο έχει υποστεί ψυχικό τραύμα, είναι περισσότερο αποτελεσματική από οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή που έχει μελετηθεί σε έρευνες για τη θεραπεία τραύματος.

-Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει κάποιος να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή ή ότι δεν τη χρειάζεται, αλλά ότι συνολικά τα ευεργετικά αποτελέσματα από τη πρακτική της Yoga, μακροχρόνια, έχουν μία στατιστικά σημαντική διαφορά σε σχέση με τη φαρμακευτική αγωγή, όσων αφορά την ανακούφιση από το τραύμα.

-Επίσης, δεν σημαίνει ότι κάνοντας Γιόγκα θα αισθανθείτε αμέσως καλύτερα. Τα ευρήματά μας δείχνουν, ότι οι άνθρωποι που ξεκινούν να κάνουν Γιόγκα, αρχίζουν να «νιώθουν» το σώμα τους, κάτι το οποίο μπορεί να φέρει σε κάποιους αισθήματα ανημποριάς, φόβου κ.λπ.

-Μέρος αυτού που μπορεί να κάνει η Γιόγκα για εσάς, μαζί με το να έχετε ένα καλό δάσκαλο Γιόγκα, είναι να σας βοηθήσει, να σας δώσει το κουράγιο, να ξεκινήσετε να έρχεστε σε επαφή με τις σωματικές αυτές αισθήσεις σας.

-Αυτό είναι που κάνουμε στο εργαστήριό μας. Δίνουμε μια εικόνα αυτής της εμπειρίας, ώστε να τη βιώσετε με ασφάλεια!